Od seksuologa do diabetologów
Wpływ hiperglikemii na funkcje seksualne
Prof. dr hab. med. Zbigniew Lew-Starowicz1
Dr n. med. Christian Imieliński2
Mgr psychologii Jarosław Stusiński2
Mgr psychologii Monika Szymańska2
Z przeprowadzonych badań[1] wynika, że większość pacjentów z cukrzycą nie zdawała sobie sprawy, że ich choroba może mieć wpływ na seksualność, a ci, którzy poszukiwali pomocy w zakresie swoich problemów seksualnych, zgłaszali niezadowolenie ze świadczonej pomocy.
Zaburzenia erekcji (ZE) są definiowane jako niemożność uzyskania oraz utrzymania wzwodu członka w stopniu umożliwiającym odbycie satysfakcjonującego stosunku seksualnego w okresie co najmniej sześciu miesięcy i w 75-100 proc. kontaktów seksualnych towarzyszy temu poczucie obniżonej jakości życia pacjenta.[2]
ZE zwykle współistnieją z innymi chorobami – zespołem metabolicznym, cukrzycą, chorobami układu krążenia. W przypadku pacjentów z cukrzycą ZE występują wcześniej, częściej i są bardziej nasilone oraz oporne na leczenie niż w populacji ogólnej. Z badań epidemiologicznych wynika, że w populacji pacjentów z cukrzycą typu 2 zaburzenia seksualne dotyczą 69 proc. mężczyzn i 70 proc. kobiet.[3] Mężczyźni z cukrzycą narażeni są na występowanie ZE dwa-trzy razy częściej i występują one średnio 10 lat wcześniej niż w populacji ogólnej, u pacjentów z cukrzycą po 60. r.ż. 95 proc. ujawnia ZE.[4] Większość badań nie porównuje częstości występowania ZE u pacjentów w rozróżnieniu na cukrzycę typu 1 czy 2, w związku z tym trudno określić, czy istnieją różnice między tymi typami choroby.
Wiek chorych oraz czas trwania cukrzycy wyraźnie wpływają na ryzyko wystąpienia zaburzenia. ZE w przebiegu cukrzycy wiążą się z występowaniem powikłań w małych naczyniach (neuropatia, retinopatia, nefropatia) oraz w dużych naczyniach (choroby układu krążenia). W niektórych badaniach ZE są skorelowane ze złą kontrolą glikemii oraz wysokim poziomem HbA1c. Niektóre badania wiążą występowanie ZE oprócz cukrzycy, nadciśnienia tętniczego i chorób układu krążenia także z hiperlipidemią, otyłością, insulinoopornością, zespołem metabolicznym, objawami dolnego odcinka układu moczowego i depresją. Siedzący tryb życia, palenie czy picie alkoholu mają negatywny wpływ na funkcje seksualne, lecz według niektórych doniesień umiarkowana konsumpcja alkoholu funkcje te poprawia.[5] Ponadto niektóre leki sprzyjają występowaniu ZE – diuretyki, β-adrenolityki, leki antyarytmiczne, TLPD, SSRI, a także marihuana, kokaina, opiaty czy glikokortykosteroidy; rola statyn jest oceniana kontrowersyjnie.[6]
Patofizjologia
Patofizjologia ZE u pacjentów z cukrzycą jest złożona i bardziej skomplikowana niż w populacji ogólnej. ZE są następstwem upośledzenia strukturalnego lub czynnościowego śródbłonka naczyń. Tlenek azotu (NO) jest syntetyzowany z L-argininy w śródbło...
