W miarę powiększania się populacji osób otyłych zwiększa się liczba wykonywanych u nich operacji, w tym zabiegów w trybie pilnym i przeprowadzanych z dostępu laparoskopowego.

Woodham i wsp. [33] porównali wyniki appendektomii laparoskopowej z wynikami appendektomii klasycznej u osób otyłych. Do metaanalizy włączyli dane ogółem 2428 chorych) dorosłych i dzieci) uczestniczących w 7 badaniach (4 retrospektywnych i 3 prospektywnych). Operację laparoskopową przebyło 1167 chorych (średni wiek 35 lat, mężczyźni 57%), a otwartą 1261 (średni wiek 37 lat, mężczyźni 68%). Profil demograficzny był w obu grupach podobny. Operacje laparoskopowe trwały dłużej niż otwarte (średnio 97 vs 78 min), powodowały natomiast mniej powikłań po zabiegu (7 vs 13%), w tym zakażeń rany pooperacyjnej (1,1 vs 2,1%), a czas pobytu w szpitalu chorych operowanych tą metodą był krótszy (2,5 vs 3,6 dnia). Autorzy metaanalizy uznali, że u chorych otyłych nie ma przeciwwskazań do usunięcia zmienionego zapalnie wyrostka robaczkowego z dostępu laparoskopowego.

Wyniki appendektomii laparoskopowej z wynikami operacji klasycznej porównali również Saia i wsp. [34]. W tym retrospektywnym badaniu przeanalizowali dane 38 314 chorych (mężczyźni 53%) operowanych w latach 2000-2008 z powodu ostrego zapalenia lub przedziurawienia wyrostka robaczkowego. Najliczniejsze grupy operowanych stanowili chorzy w wieku od 6 do 14 i od 25 do 44 lat. Appendektomię przeprowadzono z dostępu laparoskopowego u 35% operowanych kobiet i 21% operowanych mężczyzn. Wśród chorych operowanych laparoskopowo 33% było w wieku od 15 do 64 lat. W pozostałych grupach wiekowych odsetek zabiegów laparoskopowych był mniejszy (9% dla chorych w wieku 1-5 lat i 13% dla chorych w wieku >85 lat). W trybie pilnym operowano 88% chorych, w tym 26,6% laparoskopowo. Planowe operacje laparoskopowe stanowiły 32,7%. Śmiertelność po appendektomii laparoskopowej i otwartej różniła się jedynie wśród kobiet i wyniosła odpowiednio 0,0 oraz 0,2% (p=0,02), natomiast w grupie mężczyzn nie stwierdzono różnicy. Średni czas pobytu w szpitalu był po operacji laparoskopowej krótszy niż po operacji otwartej (4,3 vs 4,7 dnia, p <0,01). W latach 2000-2008 liczba wykonywanych appendektomii zmniejszyła się z 4553 do 3894. Zdaniem autorów przyczyną jest udoskonalenie metod rozpoznawania zapalenia wyrostka robaczkowego. Z kolei w tych samych latach częstość wykonywanych appendektomii laparoskopowych zwiększyła się z 15 do 40%. Nie odnotowano zmian śmiertelności. Wyniki analizy wskazują, że operacje laparoskopowe są coraz częściej wykonywane u kobiet, a także w trybie planowym. Dostęp ten wykorzystuje się natomiast rzadko u chorych należących do skrajnych grup wiekowych. Autorzy zwracają przy tym uwagę, że w piśmiennictwie laparoskopowe usunięcie wyrostka robaczkowego u osób w podeszłym wieku uznaje się na ogół za bezpieczne i skuteczne.

Piśmiennictwo

[1] Adamina M, Manwaring ML, Park KJ, et al. Laparoscopic complete mesocolic excision for right colon cancer. Surg Endosc 2012;26:2976-2980.

[2] Feng B, Sun J, Ling TL, et al. Laparoscopic complete mesocolic excision (CME) with medial access for right-hemicolon cancer: feasibility and technical strategies. Surg Endosc 2012;26:3669-3675.

[3] Polignano FM, Quyn AJ, Sajany P, et al. Totally laparoscopic strategies for the management of colorectal cancer with synchronous liver metastasis. Surg Endosc 2012;26:2571-2578.

[4] Kim KY, Hwang DW, ParkYK, et al. A single surgeon’s experience with 54 consecutive cases of multivisceral resection for locally advanced primary colorectal cancer: can the laparoscopic approach be performed safely? Surg Endosc 2012;26:493-500.

[5] Fuji S, Yomamoto S, Ito M, et al. Short-term outcomes of laparoscopic intersphincteric resection from phase II trial to evaluate laparoscopic surgery for stage 0/I rectal cancer: Japan Society of Laparoscopic Colorectal Surgery Lap RC. Surg Endosc 2012;26:3067-3076.

[6] Cahill RA, Anderson M, Wang LM, et al. Near-infrared (NIR) laparoscopy for intraoperative lymphatic road-mapping and sentinel node identification during definitive surgical resection of early-stage colorectal neoplasia. Surg Endosc 2012;26:197-204.

[7] Gumbs AA, Tsai TJ, Hoffman JP. Initial experience with laparoscopic hepatic resection at a comprehensive cancer center. Surg Endosc 2012;26:480-487.

[8] Gustafson JD, Fox JP, Ouellette JR, et al. Open versus laparoscopic liver resection: looking beyond the immediate postoperative period. Surg Endosc 2012;26:468-472.

[9] Topal H, Tiek J, Aerts R, et al. Outcome of laparoscopic major liver resection for colorectal metastases. Surg Endosc 2012;26:2451-2455.

[10] Yoon YS, Han HS, Cho JY, et al. Laparoscopic approach for treatment of multiple hepatocellular carcinomas. Surg Endosc 2012;26: 3133-3140.

[11] Santambrogio R, Costa M, Barabino M, et al. Recurrent hepatocellular carcinoma successfully treated with laparoscopic thermal ablation. Surg Endosc 2012;26:1108-1115.

[12] Chao YJ, Wang CJ, Shan YS. Technical notes: a self-designed, simple, secure, and safe six-loop intracorporeal Pringle's maneuver for laparoscopic liver resection. Surg Endosc 2012;26:2681-2686.

[13] Rotellar F, Pardo F, Benito A, et al. A novel extra-glissonian approach for totally laparoscopic left hepatectomy. Surg Endosc 2012;26:2617-2622.

[14] Jusoh A, Ammori B. Laparoscopic versus open distal pancreatectomy: a systematic review of comparative studies. Surg Endosc 2012;26:904-913.

[15] Hilal M, Hamdan M, Di Fabio F, et al. Laparoscopic versus open distal pancreatectomy: a clinical and cost-effectiveness study. Surg Endosc 2012;26:1670-1674.

[16] Fox A, Pitzul K, Bhojani F, et al. Comparison of outcomes and costs between laparoscopic distal panceratectomy and open resection at single center. Surg Endosc 2012;26:1220-1230.

[17] Limongelli P, Belli A, Russo G, et al. Laparoscopic and open surgical treatment of left-sided pancreatic lesions: clinical outcome and cost-effectiveness analysis. Surg Endosc 2012;26:1830-1836.

[18] Mehta S, Doumane G, Mura T, et al. Laparoscopic versus open distal panceratectomy: a single-institution case-control study. Surg Endosc 2012;26:2397-2402.

[19] Zhao G, Xue R, Ma X, et al. Retroperitoneoscopic pancreatectomy: a new surgical option for pancreatic disease. Surg Endosc 2012;26:1609-1616.

[20] Chalikonda S, Aguilar-Saavedra J, Walsh R. Laparoscopic robotic-assisted pancreaticoduodenectomy: a case-matched comparison with open resection. Surg Endosc 2012;26:2397-2402.

[21] Alberda WJ, van Eijck CHJ, Feelders RA, et al. Endoscopic bilateral adrenalectomy in patients with ectopic Cushing’s syndrome. Surg Endosc 2012;26:1140-1145.

[22] Tunca F, Senyurek YG, Terzioglu T, et al. Single-incision laparoscopic adrenalectomy. Surg Endosc 2012;26:36-40.

[23] Roh HJ, Lee S-J, Ahn J-W, et al. Single-port-acess, hand-assisted laparoscopic surgery for benign large adnexal tumors versus single-port pure laparoscopic surgery for adnexal tumors. Surg Endosc 2012;26:693-703.

[24] Corcione F, Pirozzi F, Aragiusto G, et al. Laparoscopic splenectomy: experience of a single center in a series of 300 cases. Surg Endosc 2012;26;2870-2876.

[25] Al-Mulhim AS. Laparoscopic splenectomy for massive splenomegaly in benign hematological diseases. Surg Endosc 2012;26:3186-3189.

[26] Vasilescu C, Stanciulea O, Tudor S, et al. Laparoscopic versus robotic subtotal splenectomy in hereditary spherocytosis. Potential advantages and limits of an expensive approach. Surg Endosc 2012;26:2802-2809.

[27] Choi SH, Seo MA, Hwang HK, et al. Is it worthwhile to preserve adult spleen in laparoscopic distal pancreatectomy? Perioperative and patient-reported outcome analysis. Surg Endosc 2012;26:3149-3156.

[28] Hwang HK, Chung YE, et al. Revisiting vascular patency after spleen-preserving laparoscopic distal pancreatectomy with conservation of splenic vessels. Surg Endosc 2012;26:1765-1771.

[29] Wu Z, Zhou J, Pankaj P, et al. Comparative treatment and literature review for laparoscopic splenectomy alone versus preoperative artery splenic embolization splenectomy. Surg Endosc 2012;26:2758-2766.

[30] Zhou J, Wu Z, Pankaj P, et al. Long-term postoperative outcomes of hypersplenism: laparoscopic versus open splenectomy secondary to liver cirrhosis. Surg Endosc 2012;26:3391-3400.

[31] Werner T, Koch J, Frenzel C, et al. Effectiveness and safety of minilaparoscopy-guided spleen biopsy: a retrospective series of 57 cases. Surg Endosc 2012;26:2416-242.

[32] Sabbagh C, Brehant O, Dupont H, et al. The feasibility of short-stay laparoscopic appendectomy for acute appendicitis: a prospective cohort study. Surg Endosc 2012;26:2630-2638.

[33] Woodham BL, Cox MR, Eslick GD. Evidence to support the use of laparoscopic over open appendicectomy for obese individuals: a meta-analysis. Surg Endosc 2012;26:2566-2570.

[34] Saia M, Buja A, Baldovin T, et al. Trend, variability, and outcome of open vs laparoscopic appendectomy based on a large administrative database. Surg Endosc 2012;26:2353

Do góry