Rodzaj objawów, ich umiejscowienie, nasilenie i możliwość odwrócenia zmian indukowanych przez niedokrwienie zależą głównie od jego lokalizacji narządowej, nasilenia metabolizmu w danej tkance, szybkości narastania niedokrwienia oraz jego patomechanizmu i przyczyny.

Wstęp

Choroby układu sercowo-naczyniowego w krajach rozwiniętych są dominującą przyczyną chorobowości i umieralności.¹ Nic więc dziwnego, że stanowią one jeden z najczęstszych problemów klinicznych w pracy szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR). Ponieważ funkcjonowanie każdego z układów i narządów w organizmie człowieka wymaga stałego dowozu tlenu i substancji odżywczych oraz odprowadzania produktów przemiany materii, zaburzenia perfuzji narządowej powodują szybko rozwijające się objawy ich dysfunkcji, a w przypadku braku reperfuzji – zawał (martwicę) całego lub części narządu. Rodzaj objawów, ich umiejscowienie, nasilenie i możliwość odwrócenia zmian indukowanych przez niedokrwienie zależą głównie od jego lokalizacji narządowej (np. ostry zespół wieńcowy, udar niedokrwienny, ostre zespoły aortalne, ostre niedokrwienie kończyny, ostre niedokrwienie jelit itd.), nasilenia metabolizmu w danej tkance, szybkości narastania niedokrwienia (zwężenie, okluzja naczynia, stopień rozwoju krążenia obocznego) oraz jego patomechanizmu (zaburzenia napływu tętniczego, upośledzenie odpływu żylnego) i przyczyny (zakrzep, zator, rozwarstwienie, uraz, ucisk z zewnątrz).^2-8