Chirurg w sądzie

Kto powinien informować pacjenta o wynikach badania lub leczenia?

lek. Radosław Drozd

Katedra Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Adres do korespondencji: lek. Radosław Drozd, Katedra Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, ul. Mikulicza-Radeckiego 4, 50-345 Wrocław; e-mail: radoslaw.drozd@umed.wroc.pl

W codziennej praktyce funkcjonowania szpitali dość często występuje sytuacja, w której pacjent po zakończeniu leczenia chirurgicznego ma się jeszcze zgłosić po odbiór wyników badań pobranego lub usuniętego materiału. Czy pielęgniarka lub sekretarka medyczna jest odpowiednią osobą do przekazywania mu takich informacji?

W większości placówek niestety występują istotne uchybienia w rozwiązaniach mających zapewnić, że pacjent zostanie zawiadomiony o konieczności odbioru wyników badań, a także nieprawidłowości w samej procedurze przekazywania informacji o wynikach oraz rejestrowania tego, czy dana osoba zgłosiła się po ich odbiór. Polegają one zasadniczo na:

  • nieskutecznym poinformowaniu pacjenta o konieczności zgłoszenia się po odbiór wyniku, niewskazaniu konkretnej daty ani miejsca zgłoszenia oraz nieuświadomieniu pacjenta o znaczeniu tej czynności dla dalszych perspektyw leczenia
  • braku procedur, które miałyby być realizowane w przypadku niestawienia się prawidłowo poinformowanego pacjenta po odbiór wyniku, a więc niewskazaniu w regulaminie, kto i w jakim terminie jest odpowiedzialny za nawiązanie kontaktu telefonicznego z pacjentem w celu przypomnienia mu o tym obowiązku lub za przesłanie wyniku listem poleconym na jego adres z odpowiednią informacją o dalszym postępowaniu
  • tym, że w sytuacji gdy pacjent zgłosi się po odbiór wyniku, przerzuca się obowiązek informacyjny na osoby niewykonujące zawodu medycznego (rejestratorki, sekretarki medyczne itp.), co w efekcie uniemożliwia przekazanie pełnej informacji o jego stanie zdrowia, rokowaniu i dalszym postępowaniu.


Niepokój budzi dość powszechny brak świadomości skutków tego typu nieprawidłowości. Takie niedociągnięcia nabierają największego, wręcz kluczowego znaczenia w przypadku diagnostyki zmian potencjalnie nowotworowych. Wadliwość na którymkolwiek z powyższych etapów postępowania (a czasami na wszystkich!) przyczynia się przecież do zaprzepaszczenia lub realnego zmniejszenia szans pacjenta na efektywną terapię, a czasami nawet na całkowite wyleczenie choroby. Pacjent niepoinformowany skutecznie o obowiązku odbioru wyników lub taki, któremu nie przekazano pełnej informacji o sposobie dalszego postępowania, z łatwością udowodni przed sądem, że odpowiedzialność za szkody na jego zdrowiu w wyniku zaniechania ponosi szpital w ramach tzw. błędu organizacyjnego.

Osoby odpowiedzialne za organizację funkcjonowania szpitali często negują jednak to, że ciężar obowiązku informacyjnego spoczywa na placówce medycznej prowadzącej diagnostykę. Padają m.in. stwierdzenia, że „wystarczy wpisać obowiązek odebrania wyn...

Do góry