Temat numeru
Wytyczne ESVS 2019 dotyczące leczenia pacjentów z tętniakami aorty brzusznej i tętnic biodrowych – część I
dr hab. n. med. Jacek Wroński
- Najnowsze rekomendacje European Society for Vascular Surgery dla lekarzy leczących chorych cierpiących z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych
- Dokument przygotowany przez grono ekspertów pod kierunkiem Andersa Wanhainena, opublikowany w czasopiśmie „European Journal of Vascular and Endovascular Surgery” [2019;57(1):8-93]1
Wprowadzenie
Członkowie Guideline Writing Committee zostali wybrani przez European Society for Vascular Surgery (ESVS) na reprezentantów lekarzy zajmujących się leczeniem chorych cierpiących z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych. Wszyscy członkowie podpisali się pod dokumentem końcowym, który następnie został poddany ocenie przez niezależnych ekspertów, zaaprobowany i przesłany do redakcji czasopisma „European Journal of Vascular and Endovascular Surgery” (EJVES). Dokument był recenzowany przez 23 badaczy – w tym 11 członków komitetu ekspertów i 12 zewnętrznych ekspertów z całego świata.
Założenia wytycznych
ESVS tworzy wytyczne w celu ukierunkowania postępowania z chorymi leczonymi z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych. Pierwszy dokument towarzystwa dotyczący diagnostyki i leczenia tętniaków aorty brzusznej został opublikowany w suplemencie EJVES w 2011 roku jako efekt pracy zespołu ekspertów pod przewodnictwem Fransa Molla. W 2015 roku w celu uaktualnienia wytycznych powołano komitet pod kierownictwem Philippe’a Kolha.
Obecne wytyczne istotnie różnią się od dotychczasowych. W porównaniu z rekomendacjami z 2011 roku zawarto w nich nowe rozdziały dotyczące tętniaków okołonerkowych, izolowanych tętniaków tętnic biodrowych, tętniaków mykotycznych i zapalnych oraz postępowania u chorych ze współistniejącymi chorobami nowotworowymi. Uwzględniono nowe metody leczenia, takie jak: stosowanie stentgraftów fenestrowanych (fEVAR – fenestrated endovascular aneurysm repair), stentgraftów kominowych (chEVAR – chimney endovascular aneurysm repair) i systemów EVAS (endovascular aneurysm sealing). Przedstawiono także aktualne poglądy na standardy ośrodków i logistykę pacjentów.
Po raz pierwszy opracowano wytyczne dotyczące stosowania endowaskularnego zaopatrywania tętniaka aorty brzusznej (EVAR – endovascular aortic aneurysm repair) jako metody z wyboru w leczeniu pękniętych tętniaków aorty brzusznej (rAAA – ruptured abdominal aortic aneurysm), a także rekomendacje dotyczące zmniejszenia częstotliwości kontroli pooperacyjnych. Określono także zasady postępowania z chorymi z małymi tętniakami aorty i poszerzeniami aorty brzusznej.
