Temat numeru
Wykorzystanie terapii podciśnieniowej w chirurgii
dr n. med. Adam Bobkiewicz
prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz
- Prezentacja mechanizmu działania terapii podciśnieniowej (NPWT)
- Wartość podciśnienia, rodzaj użytego wypełniacza i tryb prowadzenia terapii – czynniki, od których zależy skuteczność terapii
- Od leczenia ran przewlekłych i powikłanych, traumatologii oraz ortopedii przez terapię otwartego brzucha, kardiochirurgię i chirurgię naczyniową aż po endoskopową terapię podciśnienia – omówienie wskazań do NPWT
Terapia podciśnieniowa (NPWT – negative pressure wound therapy) zrewolucjonizowała podejście do leczenia ran trudnych, powikłanych i przewlekłych. Chociaż pierwsze doniesienia traktujące o jej zastosowaniu pochodzą z końca lat 80. XX wieku, to dopiero praca Fleischmanna i wsp. opublikowana w 1992 roku rzuciła nowe światło na leczenie ran z użyciem tej metody1. Zastosowanie NPWT w grupie pacjentów ze złamaniami otwartymi kończyn pozwoliło na znacznie szybszą odbudowę ubytku tkanki łącznej poprzez intensywną proliferację tkanki ziarninującej. Podstawy mechanizmów działania NPWT zostały bardzo dobrze omówione w 1997 roku przez Morykwasa i Argentę, którzy na modelu zwierzęcym przedstawili korzyści płynące z wykorzystania NPWT oraz odnotowali zwiększony przepływ krwi w łożysku rany, wzrost proliferacji tkanki ziarninującej oraz redukcję flory bakteryjnej2. Po publikacji tych doniesień NPWT bardzo szybko stała się metodą z wyboru w licznych wskazaniach klinicznych. Coraz częściej wykazywano większą skuteczność zastosowania NPWT w ranach przewlekłych, powikłanych w stosunku do standardowych opatrunków lub specjalistycznych. W pierwszych pracach porównawczych, napisanych niezależnie przez Josepha i wsp. oraz McCallona i wsp., jednoznacznie wykazano większą skuteczność NPWT w szybkości pełnego wygojenia ran w porównaniu z użyciem standardowych opatrunków3,4.
Mechanizmy działania NPWT
Podstawowe i najważniejsze mechanizmy działania NPWT pozostają niezmienne od czasu publikacji Argenty i Morykwasa2. Mimo nowych doniesień, a także licznych prac naukowych, porównawczych oraz retrospektywnych status NPWT się nie zmienił. Jest ona traktowana jako metoda z wyboru w wielu dziedzinach chirurgii, traumatologii, kardiochirurgii i ortopedii. Podstawowe mechanizmy działania NPWT przedstawiono w tabeli 1.
Zgodnie z założeniami strategii leczenia TIME (akronim powstały od słów: T – tissue management, I – infection and inflammation control, M – moisture balance, E – epithelial edge advancement) gojenie ran jest procesem zarówno wielokierunkowym, jak ...
