Typowym objawem niedoczynności tarczycy są obrzęki. Często występują one w obrębie przedramion i podudzi, a także w okolicy okołooczodołowej (obraz spuchniętej, zmęczonej, maskowatej twarzy).[1] Obrzęk jest elastyczny, a ucisk palcem nie pozostawia zagłębienia.

Fot. 2 Objaw „brudnych łokci” u pacjentki z niedoczynnością tarczycy.

Leczenie niedoczynności tarczycy polega na uzupełnianiu niedoboru hormonów tarczycy poprzez stosowanie L-tyroksyny.

Zapalenia tarczycy

Choroba Hashimoto (przewlekłe, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy) jest najczęstszą przyczyną pierwotnej niedoczynności tarczycy. Związana jest ona z podwyższonym stężeniem przeciwciał przeciwtarczycowych. U pacjentów z chorobą Hashimoto występuje zwiększone ryzyko rozwoju innych zaburzeń o podłożu autoimmunologicznym, w tym chorób dermatologicznych, tj. bielactwa, łysienia plackowatego, nadmiernego rogowacenia skóry dłoni i stóp, pęcherzycy zwykłej czy opryszczkowatego zapalenia skóry.[2]

Pacjenci z ostrym (bakteryjnym) i podostrym (wirusowym) zapaleniem tarczycy często skarżą się na bolesność i uczucie dyskomfortu w obrębie szyi. W przypadku ostrych zapaleń tarczycy nad bolesną okolicą może pojawić się rumień, nadmierne ucieplenie skóry, a niekiedy nawet przetoki ropne.[1]

Fot. 3 Pacjentka z wolem guzowatym nadczynnym i krążeniem obocznym w obrębie szyi i górnej części klatki piersiowej.

Leczenie ostrego zapalenia tarczycy polega na zastosowaniu antybiotykoterapii. W przypadku podostrego zapalenia tarczycy stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne lub GKS.

Wole miąższowe i guzowate

W klasyfikacji wola, czyli powiększenia tarczycy, wyróżnia się wole miąższowe (bez towarzyszących zmian ogniskowych) i wole guzowate. Gdy wole zlokalizowane jest zamostkowo lub zajmuje śródpiersie, dochodzi do ucisku na tchawicę oraz duże naczynia. U tych pacjentów stopniowo rozwija się krążenie oboczne z widocznym poszerzeniem żył szyi i górnej części klatki piersiowej (fot. 3).[1]

Rak tarczycy

Do nowotworów złośliwych tarczycy zalicza się raki zróżnicowane (rak brodawkowaty i pęcherzykowy), wywodzącego się z komórek C tarczycy raka rdzeniastego, raka anaplastycznego (niezróżnicowanego) oraz rzadko chłoniaki tarczycy. Guzy tarczycy mogą nie być wyczuwalne palpacyjnie. Pod wpływem rozrostu zmian ogniskowych dochodzi do zniekształcenia narządów szyi i klatki piersiowej.

Przerzuty do lokalnych węzłów chłonnych mogą powodować zaburzenia krążenia chłonki i powstanie obrzęku okolicznych tkanek. Odległe przerzuty nowotworów złośliwych tarczycy najczęściej umiejscowione są w płucach, kościach, mózgu. Rzadko występują przerzuty do skóry.[1,2]

CHOROBY PRZYTARCZYC

Pierwotna niedoczynność przytarczyc

Pierwotna niedoczynność przytarczyc (niedobór parathormonu – PTH i towarzysząca mu hipokalcemia) może być następstwem zabiegu chirurgicznego w obrębie tarczycy lub przytarczyc, procesu autoimmunologicznego toczącego się w gruczołach przytarczycznych lub zapalenia. Wyróżnia się także postać idiopatyczną niedoczynności przytarczyc.