Iniekcje preparatów zawierających toksynę botulinową typu A należą do najczęstszych mało inwazyjnych procedur terapii przeciwstarzeniowej o minimalnym ryzyku działań niepożądanych

Toksyna botulinowa typu A (BTX-A) jest neurogenną egzotoksyną, wytwarzaną przez bezwzględnie beztlenowe laseczki Clostridium botulinium[1], stosowaną w wielu dziedzinach medycyny, w tym w dermatologii estetycznej. Już w 1992 roku opisano stosowanie preparatów toksyny botulinowej do poprawy wyglądu twarzy. Zastosowano ją wówczas do likwidacji zmarszczek gładzizny czoła u 18 pacjentów. Odnotowano, że zabieg odmładzania za pomocą toksyny botulinowej jest bezpieczny i prosty do wykonania.[2] Jednak Amerykańska Agencja ds. Leków i Żywności (FDA) dopiero w 2002 roku zarejestrowała preparat BTX-A do korekcji zmarszczek gładzizny czoła. Od tego czasu iniekcje preparatów BTX-A są najczęściej wykonywaną niechirurgiczną procedurą w celu korekcji zmarszczek.[3]

Zanotowano wzrost o 420 proc. liczby procedur z użyciem toksyny botulinowej typu A w latach 2000-2006 tylko w USA.[3] Badania Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgii Plastycznej oceniające popularność stosowania mało inwazyjnych procedur medycyny estetycznej wykazały, że w 2006 roku u 4,1 mln osób wykonano iniekcje z użyciem toksyny botulinowej typu A, u około 817 tys. mikrodermabrazję, zaś iniekcje wypełniaczy z kwasem hialuronowym otrzymało około 778 tys. osób.[3] Brak najnowszych danych nie świadczy o zmniejszeniu popularności tych zabiegów, lecz raczej wskazuje na ich powszechność.

Fakt ten spowodował pojawienie się licznych preparatów zawierających toksynę botulinową typu A.

Preparaty toksyny botulinowej zarejestrowane w Polsce:

• onabotulinumtoxinA, BTX-A 900,
• abobotulinumtoxinA, BTX-A 500,
• incobotulinumtoxinA, BTX-A 150.

Pierwszym, najdłużej istniejącym na rynku, o najszerszym zakresie wskazań i największej liczbie publikacji wskazujących na bezpieczeństwo terapii, była onabotulinumtoxinA (BTX-A 900). Uznana jest przez wielu lekarzy za najbezpieczniejszy preparat ze względu na ogromny margines bezpieczeństwa pomiędzy dawką terapeutyczną a toksyczną.[4]

Preparaty BTX-A dostępne na rynku polskim są lekami biologicznymi, jednak bezpośrednie porównywanie ich mocy jest niemożliwe. Różnią się one zawartością białka toksyny, obecnością albo brakiem białek towarzyszących. Ponadto wartość dawki lateralnej (LD₅₀) jest odmienna dla zarejestrowanych preparatów BTX-A, co jest spowodowane odrębnymi metodami produkcji. Z tego powodu nie podaje się biorównoważników dawek, ale zakres dawek określonej BTX-A i preparatów zawierających toksynę botulinową typu A nie można stosować zamiennie.[4]