Choroby skóry wieku dziecięcego
Pieluszkowe zapalenie skóry – aktualne wytyczne dotyczące postępowania i prawidłowej pielęgnacji
prof. dr hab. n. med. Magdalena Czarnecka-Operacz
- Wieloczynnikowa etiopatogeneza pieluszkowego zapalenia skóry (PZS)
- Rodzaje pieluszkowego zapalenia skóry
- Występowanie nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych w przebiegu PZS
- Konieczność pobrania biopsji skóry do oceny histologicznej w cięższych przypadkach
- Profilaktyka pieluszkowego zapalenia skóry
Pieluszkowe zapalenie skóry (PZS, diaper dermatitis, napkin dermatitis, dermatitis glutealis) to spektrum klinicznych objawów stanu zapalnego skóry, które są zlokalizowane w klasycznym obszarze skóry dziecka, a mianowicie – w miejscu przylegania pieluszki do skóry i jej najbliższej okolicy. Obraz kliniczny może mieć charakter jedynie ognisk rumieniowych, niejednokrotnie z tóre są zlokalizowane w klasycznym obszarze skóry dziecka, a mianowicie – w miejscu przylegania pieluszki do skóry i jej najbliższej okolicy. Obraz kliniczny może mieć charakter jedynie ognisk rumieniowych, niejednokrotnie z nadkażeniem bakteryjnym, zapaleniem tkanki podskórnej, lub klasycznego wyprysku kontaktowego.
PZS należy do najczęstszych schorzeń skóry wieku niemowlęcego oraz wczesnodziecięcego i jest efektem niedojrzałości bariery naskórkowej w tym okresie życia dziecka. Objawy PZS występują najczęściej pomiędzy 9 a 12 miesiącem życia. W etiopatogenezie podkreśla się udział bardzo zróżnicowanych czynników, m.in. o miejscowym działaniu drażniącym. Podstawową zasadą profilaktyki i leczenia PZS jest zatem prawidłowa i wcześnie wdrożona pielęgnacja skóry dziecka.
Definicja i epidemiologia PZS
Pieluszkowe zapalenie skóry to stan zapalny skóry zlokalizowany w miejscu przylegania pieluszki do skóry dziecka. Pierwsze objawy choroby pojawiają się często już między 1 a 2 miesiącem życia i mogą utrzymywać się praktycznie do końca okresu pieluszkowego. Szczyt zachorowań przypada na okres pomiędzy 9 a 12 miesiącem życia1. Objawy choroby mogą dotyczyć również osób w podeszłym wieku, chorych przewlekle, z nietrzymaniem moczu i kału, u których zachodzi konieczność zastosowania pieluchomajtek.
Klasyfikacja PZS
Trzy najczęstsze rodzaje pieluszkowego zapalenia skóry obejmują:
• zapalenie skóry z otarciami
• drażniące kontaktowe zapalenie skóry
• kandydozę pieluszkową.
Zapalenie skóry w obszarze pieluszkowym jest zwykle związane z obecnością podrażnień na skórze, wywołanych przez:
• wilgoć z moczu i kału
• enzymy kałowe
• materiały użyte w pieluchach i środkach higienicznych
• tarcie spowodowane przez samą pieluszkę.
Najczęstszą przyczyną stanu zapalnego skóry w obszarze pieluszkowym jest drażniące kontaktowe zapalenie skóry. Jednak w sytuacji, kiedy pieluszkowe zapalenie skóry nie poddaje się leczeniu lub efekty leczenia są niewystarczające, należy rozważyć p...
