Opisy przypadków
Uwzględnienie stresu w diagnostyce i leczeniu liszaja płaskiego błony śluzowej jamy ustnej
lek. dent. Michalina Szymczak-Paluch
dr hab. n. med. prof. nadzw. Sebastian Kłosek
- Charakterystyka i czynniki predysponujące do liszaja płaskiego
- Czynniki obniżające jakość życia pacjentów z liszajem płaskim
- Liszaj płaski sygnałem prawdopodobnego rozwoju zakażenia WZW C
- Działanie przeciwzapalne oraz łagodzenie objawów klinicznych podstawą leczenia liszaja płaskiego błony śluzowej jamy ustnej
Artykuł prezentuje opis dwóch przypadków leczenia liszaja płaskiego błony śluzowej jamy ustnej zakończonych trwałą remisją wszystkich objawów klinicznych. W każdym z przypadków przed zastosowaniem leczenia przeprowadzono diagnostykę poziomu przewlekłego stresu psychicznego z zastosowaniem badania ankietowego PSS-10 (Perceived Stress Scale, Skala Odczuwanego Stresu). W pierwszym przypadku klinicznym oprócz standardowego leczenia miejscowego zastosowano trening relaksacyjny mięśni, a w pis dwóch przypadków leczenia liszaja płaskiego błony śluzowej jamy ustnej zakończonych trwałą remisją wszystkich objawów klinicznych. W każdym z przypadków przed zastosowaniem leczenia przeprowadzono diagnostykę poziomu przewlekłego stresu psychicznego z zastosowaniem badania ankietowego PSS-10 (Perceived Stress Scale, Skala Odczuwanego Stresu). W pierwszym przypadku klinicznym oprócz standardowego leczenia miejscowego zastosowano trening relaksacyjny mięśni, a w drugim ziołowy lek uspokajający.
Liszaj płaski jest przewlekłą zapalną chorobą, której charakterystyczne objawy są spotykane zarówno na skórze, jak i na błonach śluzowych. W populacji ogólnej częstość występowania choroby waha się pomiędzy 1 a 2%, w zależności od badań, i wykazuje znaczną predylekcję do płci żeńskiej. Szczyt zachorowań notuje się pomiędzy 30 a 60 r.ż.1,2
Zmiany patologiczne w przebiegu liszaja płaskiego najczęściej lokalizują się na skórze:
• po stronie zginaczy na nadgarstkach i przedramionach
• po stronie prostowników na dłoniach i kostkach
• na skórze łydek
• w okolicy lędźwiowej.
Ponadto zmiany mogą być obserwowane na błonie śluzowej jamy ustnej (OLP – oral lichen planus) oraz w okolicy narządów płciowych, krtani, spojówek oczu i płytek paznokciowych3,4.
W zakresie błony śluzowej jamy ustnej liszaj płaski może objawiać się w co najmniej jednej z kilku postaci:
• siateczkowej
• zanikowej
• nadżerkowej
• wrzodziejącej
• plamkowej
• pęcherzowej1,4,5.
Ze względu na potencjalne zagrożenie transformacją nowotworową w kierunku raka płaskonabłonkowego najbardziej niebezpieczne typy liszaja płaskiego występujące w okolicach błon śluzowych to liszaj płaski nadżerkowy i wrzodziejący oraz zanikowy1,6,7.
