Do leczenia cukrzycy typu 2 zarejestrowano jeszcze wiele innych leków doustnych, w tym inhibitory α-glukozydazy, leki wiążące kwasy żółciowe, bromokryptynę oraz inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego typu 2 (sodium-glucose cotransporter-2, SGLT-2). Pierwszym inhibitorem SGLT-2 dostępnym w Stanach Zjednoczonych była kanagliflozyna, która jest najnowszym doustnym lekiem hipoglikemizującym przeznaczonym do leczenia cukrzycy typu 2, ale w czasie, gdy leczono tego pacjenta, nie była ona jeszcze dostępna. Lek ten działa przez hamowanie zwrotnego wchłaniania glukozy w cewkach nerkowych i zmniejsza próg nerkowy dla glukozy, co powoduje zwiększenie wydalania glukozy z moczem. Kanagliflozyna w dawkach 100 i 300 mg w monoterapii powoduje przeciętne zmniejszenie stężenia HbA1C o odpowiednio około 0,7 i 1%. Jej stosowanie wiąże się z małą częstością występowania hipoglikemii i niewielkim zmniejszeniem masy ciała. Kiedy oceniano kanagliflozynę w monoterapii, u co dziesiątego pacjenta wystąpiło grzybicze lub bakteryjne zakażenie dróg moczowych. Stosowanie tego leku wiązało się również z niewielkim i przemijającym wzrostem stężenia kreatyniny w surowicy, spadkiem ciśnienia tętniczego oraz hiperkalemią.6
Insulinę należy rozważyć w przypadkach ciężkiej hiperglikemii (na którą wskazuje stężenie HbA1C >9%), niezależnie od uprzednio stosowanego leczenia, a także wtedy, gdy pacjentom nie udaje się osiągnąć docelowej glikemii mimo stosowania doustnych leków przeciwcukrzycowych i zmian stylu życia.7 Rozpoczęcie leczenia powinno być wspólną decyzją. Kiedy rozpoczyna się leczenie insuliną, trzeba brać pod uwagę percepcję i preferencje chorych, zagrożenia, a także regulacje prawne dotyczące zawodu wykonywanego przez pacjenta, na które często nie zwraca się uwagi lub z których lekarze i pacjenci uprzednio nie zdawali sobie sprawy.
Jeżeli zastosowanie insuliny nie wchodzi w rachubę, nie jest to koniec możliwości. Indywidualizowane, intensywne i często monitorowane leczenie cukrzycy jako choroby przewlekłej jest skuteczną strategią postępowania. Poza insuliną dostępnych jest wiele leków, które można łączyć w celu osiągnięcia docelowego stężenia glukozy we krwi.
Klinicyści prowadzący leczenie chorych na cukrzycę typu 2 powinni zdawać sobie sprawę z zagrożeń i korzyści, znać zalecane dawkowanie oraz koszty wszystkich dostępnych leków, doustnych lub wstrzykiwanych. Podejmowanie wspólnych, indywidualizowanych decyzji terapeutycznych wymaga uwzględnienia preferencji pacjentów oraz innych indywidualnych danych klinicznych.
Obciążenia związane z cukrzycą są często przytłaczające. Przeszkodami utrudniającymi optymalne leczenie stają się często kwestie społeczne, kulturowe i finansowe. Ograniczenia natury prawnej wprowadzają kolejny poziom złożoności, który utrudnia odpowiednie leczenie chorych na cukrzycę. Lekarz musi znać federalne i stanowe regulacje prawne dotyczące zawodu pacjenta oraz statusu jego choroby, zanim podejmie decyzje terapeutyczne. Znalezienie alternatywnego zatrudnienia nie zawsze jest możliwe, a zwalnianie się z pracy w celu uzyskania niezbędnych zaświadczeń i zgód również może okazać się kosztowne dla takich pacjentów. Możliwość polegania na pomocy innych członków zespołu opieki zdrowotnej, w tym farmaceutów, instruktorów diabetologicznych i dietetyków, może ułatwić rozwiązywanie złożonych problemów związanych z leczeniem i edukacją chorych na cukrzycę.
Wskazówki kliniczne
- Zawodowi kierowcy stoją w obliczu złożonych wymogów prawnych, które powodują, że stosowanie insuliny w celu kontroli glikemii jest u nich trudne, a niekiedy nawet niemożliwe. Wewnątrzstanowa i międzystanowa działalność handlowa jest regulowana odmiennymi przepisami prawnymi. Dopuszczalne jest uzyskiwanie wyjątkowych zgód przez osoby stosujące insulinę, ale ten proces może trwać kilka miesięcy.
- Poza insuliną dostępnych jest wiele innych leków, które można wykorzystywać do leczenia cukrzycy typu 2. Wiele możliwych kombinacji tych leków może ułatwić pacjentom uzyskanie odpowiedniej kontroli glikemii. Kiedy podejmuje się decyzje terapeutyczne, ważna jest znajomość korzyści ze stosowania każdego z tych leków, ich profilu bezpieczeństwa, środków ostrożności oraz kosztów.
- Angażowanie innych członków zespołu opieki zdrowotnej, w tym farmaceutów, instruktorów diabetologicznych, dietetyków, pracowników społecznych oraz pielęgniarek, może ułatwić osiąganie celów leczenia przez chorych na cukrzycę.