Porównanie zaleceń
Rozpoznawanie, leczenie nadciśnienia tętniczego i zaburzeń lipidowych u chorych na cukrzycę
Dr hab. med. Marlena Broncel
Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów oraz znacząco zwiększają bezpośrednie i pośrednie koszty leczenia pacjentów chorych na cukrzycę. Dlatego najważniejszym celem leczenia cukrzycy powinno być zapobieganie zdarzeniom sercowo-naczyniowym poprzez prawidłowe wyrównanie metaboliczne, obejmujące nie tylko wyrównanie glikemii, lecz również normalizację zaburzeń lipidowych, kontrolę ciśnienia tętniczego, zaprzestanie palenia papierosów, umiarkowany wysiłek fizyczny.[1]
Na łamach prestiżowego czasopisma „Diabetes Care” w styczniu 2015 roku ukazały się uaktualnione zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (American Diabetes Association – ADA), dotyczące między innymi leczenia nadciśnienia tętniczego (HA – arterial hypertension), docelowych wartości ciśnienia tętniczego skurczowego (BPs – blood pressure systolic) i rozkurczowego (BPd – blood pressure diastolic) oraz leczenia dyslipidemii u pacjentów chorych na cukrzycę.[2]
Przedstawiamy porównanie zaleceń Amerykańskiego (ADA) i Polskiego (PTD) Towarzystwa Diabetologicznego.
Nadciśnienie tętnicze
Zalecenia ADA z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) z roku 2014 w zakresie zasad rozpoznawania i leczenia HA są zbliżone. Pewne rozbieżności dotyczą docelowych wartości BP głównie w cukrzycy ciężarnych, samokontroli BP w warunkach domowych.
Wszyscy są zgodni, że docelowe wartości BP u chorych na cukrzycę nie powinny przekraczać wartości 140/90 mmHg. ADA dopuszcza wartości BP < 130/80 mmHg u pacjentów młodszych, u których takie ciśnienie można osiągnąć, nie stosując intensywnego leczenia. PTD zaleca zaś wartości BP < 130/80 mmHg, ale nie mniejsze niż 120/70 mnHg u pacjentów z nefropatią cukrzycową. Preferowanymi wartościami BPd są 80-85 mmHg.
Analizy epidemiologiczne wskazują, że BP > 115/75 mmHg zwiększa ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych, śmiertelność u pacjentów chorych na cukrzycę, BPs zaś ≥ 120 mmHg zapobiega rozwojowi schyłkowej niewydolności nerek. Badania kliniczne randomizowane udowodniły, że obniżenie BP poniżej 140/90 mmHg wiąże się z istotną redukcją występowania udarów mózgu, zdarzeń sercowo-naczyniowych i nefropatii cukrzycowej.[3] Metaanaliza dużych badań klinicznych randomizowanych z udziałem chorych na cukrzycę nie wykazała, aby intensywne leczenie hipotensyjne (poniżej 130/80 mmHg) w porównaniu ze standardowym (poniżej 140/90 mmHg) przyniosło dodatkowe wymierne korzyści kliniczne pod postacią redukcji śmiertelności, zdarzeń sercowo-naczyniowych, z wyjątkiem wyższych kosztów leczenia i działań niepożądanych. Należy podkreślić, że odnotowano jedynie istotną redukcję względnego ryzyka udaru o 35 proc., różnica zaś absolutnego ryzyka pomiędzy tymi dwoma schematami leczenia wyniosła zaledwie 1 proc.[4] Szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem, jakie obserwowano w grupie chorych intensywnie leczonych hipotensyjnie, był wzrost częstości hipotonii i omdleń.
