Od urologów dla diabetologów
Zespół metaboliczny i rozrost łagodny stercza
Lek. Hubert Kamecki
Dr n. med. Roman Sosnowski
Łagodny rozrost stercza prowadzący do powiększania się objętości gruczołu krokowego i utrudnienia odpływu moczu z pęcherza jest powszechnym problemem zdrowotnym o zasięgu globalnym. W populacji amerykańskiej występowanie łagodnego rozrostu stercza szacuje się na poziomie 40 proc. u mężczyzn w wieku 60 lat, a odsetek ten rośnie aż do 90 proc. po ukończeniu 80. r.ż.[1]
Zespół metaboliczny, czyli zbiór wzajemnie powiązanych czynników zwiększających ryzyko miażdżycy, cukrzycy typu 2 i chorób sercowo-naczyniowych, stwierdza się, według literatury, u jednej czwartej ludności całego świata.[2] Choć oba powyższe rozpoznania należą do dwóch pozornie niezwiązanych ze sobą dziedzin medycyny, to rosnąca liczba dowodów naukowych nakazuje uznać, iż związek pomiędzy rozrostem łagodnym stercza a zespołem metabolicznym jest w istocie znacznie głębszy aniżeli wyłącznie polegający na powszechności występowania obu schorzeń w populacji.
Dowody na współwystępowanie
Pierwsze wiarygodne doniesienia wskazujące na możliwe zwiększone prawdopodobieństwo współwystępowania rozrostu łagodnego stercza i zespołu metabolicznego (lub jego poszczególnych składowych) pochodzą już z lat 90. ubiegłego stulecia[3] i do dzisiaj opublikowano w literaturze przynajmniej kilkadziesiąt cytowanych badań oraz artykułów poruszających tę kwestię. Dobrze podsumowuje dotychczasowe zdobycze wiedzy medycznej w tym zakresie metaanaliza opublikowana w 2016 roku przez Wanga i wsp.[4] Autorzy wspomnianej pracy, na podstawie ośmiu dużych badań naukowych z ostatnich lat, uwzględniających dane pochodzące łącznie od 3093 pacjentów, wykazali, iż mężczyźni z łagodnym rozrostem stercza, u których rozpoznano również zespół metaboliczny, cechują się większą objętością gruczołu krokowego (łączna średnia różnica 6,8 mL, p = 0,01) oraz szybszym tempem wzrostu tejże objętości (łączna średnia różnica 0,67 mL/rok, p < 0,001) aniżeli pacjenci bez rozpoznanego zespołu metabolicznego.
Do podobnych wniosków doszli Zou i wsp.,[5] którzy w 2015 roku opublikowali metaanalizę uwzględniającą badania naukowe przeprowadzone na populacji chińskiej (co ciekawe, to właśnie z Chin pochodzi największa ilość badań dotyczących kwestii omawianej w niniejszym artykule). Metaanaliza szesnastu badań na łącznie 4119 pacjentach wykazała, iż charakteryzowali się oni większą objętością gruczołu krokowego (łączna średnia różnica 10,15 mL, 95% CI 7,37-12,93) i szybszym tempem powiększania się objętości stercza (łączna średnia różnica 0,49 mL/rok, 95% CI 0,24-0,73), jeśli rozpoznawano u nich również zespół metaboliczny.
