Leczenie bolesnego miesiączkowania

Roger P. Smith, MD

Robert A. Munsick Professor of Clinical Obstetrics & Gynecology, Vice Chair, Faculty Development, Director, Division of General Obstetrics & Gynecology, Department of Obstetrics and Gynecology, Indiana University School of Medicine, Indianapolis

W leczeniu bólu związanego z krwawieniem miesiączkowym najczęściej stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, ale wciąż poszukiwane są alternatywne metody leczenia.

U kobiet w wieku od kilkunastu do dwudziestu kilku lat bolesne miesiączkowanie jest najczęstszą przyczyną nieobecności w szkole lub pracy. Częstość występowania bolesnego miesiączkowania w tej grupie może wynosić aż 70%, a nawet połowa z tych kobiet może być wtedy niezdolna do wykonywania codziennych czynności.1 Rzeczywista łączna częstość występowania bolesnego miesiączkowania jest trudna do oszacowania, ale większość autorów uważa, że od 50 do 90% kobiet jest niesprawnych z tego powodu (tj. dochodzi u nich do zaburzenia normalnej aktywności lub funkcjonowania) co najmniej raz w ciągu okresu rozrodczego.

Skalę tego problemu można sobie uświadomić, biorąc pod uwagę to, że w Stanach Zjednoczonych w wieku rozrodczym jest obecnie ponad 40 milionów kobiet.

W tym artykule przeanalizowano dostępne dowody odnoszące się do uznanych strategii leczenia pierwotnego i wtórnego bolesnego miesiączkowania, od stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) do przezskórnej elektrycznej stymulacji nerwów (TENS – transcutaneous electrical nerve stimulation), a także dokonano przeglądu nowych metod leczenia, które pojawiły się na horyzoncie.

Strategie leczenia

Skuteczne leczenie pierwotnego bolesnego miesiączkowania powinno opierać się na trafnym wstępnym rozpoznaniu oraz zrozumieniu patofizjologicznego podłoża tego stanu. Kiedy stwierdza się wtórne bolesne miesiączkowanie, najlepszą strategią terapeutyczną jest podejście ukierunkowane na patologię zidentyfikowaną klinicznie.

Tylko wtedy, kiedy definitywne leczenie nie jest praktyczne lub dostępne (np. mnogie włókniaki u pacjentki, która chce uniknąć histerektomii lub zmniejszenia płodności), wskazane są leki przeciwbólowe lub modyfikacje cyklu miesiączkowego. Te ostatnie interwencje są nierzadko odpowiednie, ale często nie są też w pełni skuteczne.

Pierwotne bolesne miesiączkowanie

Uznaną przyczyną bolesnej aktywności macicy w pierwotnym bolesnym miesiączkowaniu jest nadmierne wytwarzanie prostaglandyny F2α (i być może zwiększona wrażliwość na jej działanie). Podobnie jak w przypadku wtórnego bolesnego miesiączkowania, najbardziej skuteczne leczenie pierwotnego bolesnego miesiączkowania jest ukierunkowane na przyczynę biochemiczną. Wydawałoby się logiczne, że gdyby można było zmniejszyć syntezę prostaglandyn, ból związany z miesiączkowaniem także by się zmniejszył. Obserwacja, że stężenie prostaglandyn jest mniejsze podczas cyklów bezowulacyjnych, skłoniła do wykorzystywania doustnych środków antykoncepcyjnych do hamowania owulacji i zmniejszania bólu związanego z miesiączkowaniem.2,3 Chociaż takie podejście jest zwykle skuteczne, nie wszystkie kobiety mogą lub chcą przyjmować doustne środki antykoncepcyjne.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wtórne bolesne miesiączkowanie

U kobiet, u których nie uzyskuje się odpowiedniego efektu przeciwbólowego po zastosowaniu NLPZ i antykoncepcji hormonalnej, wskazana jest ponowna ocena w [...]

Uzupełniające i alternatywne metody leczenia

W przeglądzie systematycznym dotyczącym wysiłku fizycznego jako środka zmniejszającego bolesne miesiączkowanie uwzględniono jedną randomizowaną próbę kliniczną, która dostarczyła dowodów, że wysiłek [...]
Do góry