Depresja okołoporodowa to powszechnie występujące zaburzenie psychiczne, którego doświadcza aż jedna na siedem kobiet. Tylko niewielka część z nich otrzyma niezbędną pomoc. Dlatego tak ważne jest wyczulenie pracowników opieki zdrowotnej na skalę problemu i objawy mogące mieć negatywny wpływ zarówno na życie matki, jak i jej dziecka oraz najbliższej rodziny.

Wprowadzenie

W 2009 roku w USA 33-letnia Otta Sanchez zabiła swojego synka, dźgając go nożem do steków. Miała rozpoznaną depresję poporodową, ale – jak stwierdził jej mąż – nie chciała brać leków.

W tym samym roku, również w USA, 17-miesięczny Garrison Burchet został zamordowany przez swoją matkę Lori, cierpiącą na psychozę poporodową, która według opinii wielu psychiatrów pojawia się najczęściej u kobiet, u których zdiagnozowano wcześniej depresję. Kobieta odsiaduje 25-letni wyrok więzienia. Ojciec zamordowanego chłopca, Greg, pracuje jako wolontariusz, by ostrzegać przed tragedią, która może spotkać każdą rodzinę, w której pojawi się dziecko.

Dziś temat depresji poporodowej znany jest już szerzej, a przypadki podobne do wyżej opisanych skłoniły lekarzy i psychologów do poważnego zajęcia się tym problemem. Uznaje się wręcz za konieczne zaznajomienie pracowników opieki zdrowotnej z symptomami zwiastującymi depresję poporodową oraz badanie kobiet w ciąży lub wkrótce po porodzie, aby zapobiec podobnym tragediom.

Ponieważ depresja może wystąpić jeszcze podczas trwania ciąży, obecnie za właściwsze uznaje się określenie „depresja okołoporodowa” (użyte w tytule tego artykułu), choć bez wątpienia termin „depresja poporodowa” jest silnie utrwalony w tradycji językowej.

Jak podkreślają autorzy badań dotyczących depresji okołoporodowej i poradników w tym zakresie, aż jedna kobieta na siedem doświadcza ciężkiej depresji i/lub innego zaburzenia zdrowia psychicznego w czasie ciąży i/lub po porodzie.¹ Niestety, tylko niewielka część z nich będzie szukać pomocy. Stąd tak istotne jest zarówno podejmowanie wszechstronnych działań mających uczulić pracowników opieki zdrowotnej na skalę problemu i symptomy zwiastujące chorobę, jak i docieranie z tą wiedzą do samych ciężarnych i ich rodzin.

Choroba psychiczna, zdiagnozowana lub nie, dotyka wszystkich aspektów życia kobiety oraz jej dziecka, partnera i najbliższej rodziny. Bez właściwego rozpoznania może przyczynić się do pogorszenia opieki prenatalnej, zwiększonego ryzyka powikłań położniczych, zaburzeń spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych, nieprawidłowej interakcji między matką i niemowlęciem, co z kolei może mieć negatywny wpływ na psychologiczny, społeczny i edukacyjny rozwój dziecka. Do najbardziej tragicznych konsekwencji zaliczane są samobójstwo matki i dzieciobójstwo.