Dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna z octanem chlormadinonu w leczeniu objawów androgenizacji a wpływ na libido

prof. dr hab. n. med. Paweł Kamiński

Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Paweł Kamiński, Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny, ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa; e-mail: pkaminski@wim.mil.pl

Najczęstszą przyczyną nadmiernej androgenizacji u kobiet jest zespół wielotorbielowatych jajników (PCOS – polycystic ovary syndrome) występujący u około 10% kobiet w wieku rozrodczym. Od wielu lat w leczeniu jej objawów stosuje się dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, zwłaszcza zawierające gestageny o działaniu antyandrogennym. Jednym z nich jest octan chlormadinonu (CMA – chlormadinone acetate), który oprócz udowodnionej skuteczności w leczeniu objawów androgenizacji nie zmniejsza libido (co stanowi jeden z głównych powodów rezygnacji z terapii tymi lekami).

Wprowadzenie

Nadmierną produkcję androgenów w ustroju kobiety określamy mianem hiperandrogenizmu. Stan ten rozpoznajemy na podstawie objawów klinicznych bądź zwiększonego stężenia androgenów we krwi. Charakterystyczne objawy kliniczne związane z nadmiernym działaniem steroidów androgennych to przede wszystkim: hirsutyzm, trądzik, łysienie, wirylizacja oraz zaburzenia miesiączkowania i niepłodność. Źródłami androgenów w warunkach fizjologicznych są: jajnik, nadnercza oraz obwodowa konwersja słabszych biologicznie prekursorów androstendionu i dehydroepiandrosteronu.

Objawy androgenizacji

Objawami zwiększonej aktywności steroidów androgenowych, które mają najistotniejsze znaczenie dla kobiet ze względu na ich bezpośredni wpływ na wygląd zewnętrzny, są trądzik i hirsutyzm. Udział androgenów w patogenezie trądziku pospolitego jest niekwestionowany, jednak dokładny mechanizm ich oddziaływania nie został precyzyjnie określony. Androgeny prawdopodobnie wpływają na metabolizm mieszka włosowego, czego efektem są zwiększona produkcja łoju i zwiększone rogowacenie naskórka przy ujściu mieszka włosowego. Oba te czynniki odgrywają ważną rolę w patogenezie trądziku pospolitego. Wykazanie zależności powstawania zmian trądzikowych od androgenów pozwala na rozpoczęcie leczenia hormonalnego, ale konieczne jest wskazanie momentu wdrożenia terapii i rodzaju leków antyandrogennych.1 Od wielu lat w leczeniu objawów androgenizacji u kobiet stosuje się dwuskładnikową tabletkę antykoncepcyjną, której udowodnione działanie zależy od kilku punktów uchwytu leku.

Przyczyny androgenizacji

Najczęstszą przyczyną nadmiernej androgenizacji u kobiet jest zespół wielotorbielowatych jajników występujący u około 10% kobiet w wieku rozrodczym. PCOS wiąże się ze współistniejącym bądź mogącym wystąpić w przyszłości zespołem metabolicznym mają...

Działanie antyandrogenne hormonalnych tabletek antykoncepcyjnych

Wszystkie hormonalne tabletki antykoncepcyjne charakteryzują się pewnym działaniem antyandrogennym, nawet jeśli w ich składzie znajdują się acetylowane pochodne 19-nortestosteronu, zarówno gonany, jak i estrany. Znane są gestageny pozbawione dział...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

CMA w połączeniu z EE w leczeniu objawów androgenizacji

Działanie antyandrogenne doustnej tabletki antykoncepcyjnej o składzie 2 mg CMA plus 0,03 mg EE wiąże się z różnymi mechanizmami działania prowadzącymi [...]

Wpływ CMA na libido

Obniżone libido w trakcie przyjmowania doustnych tabletek antykoncepcyjnych przez kobiety stanowi poważny problem związany z ich seksualnością i często bywa przyczyną [...]

Podsumowanie

Połączenie 2 mg CMA i 0,03 mg EE jest bardzo skuteczne w leczeniu objawów androgenizacji. Pozytywny efekt ma związek ze zwiększoną [...]
Do góry