Problemy kardiologiczne w cukrzycy – rzut oka na zalecenia

dr n. med. Jacek Sawicki
prof. dr hab. n. med. Marek Kuch

Katedra i Klinika Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych, II Wydział Lekarski, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: dr n. med. Jacek Sawicki, Katedra i Klinika Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych, II Wydział Lekarski, Warszawski Uniwersytet Medyczny, e-mail: jmsawicki5@wp.pl

Cukrzyca typu 2 zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe. To ryzyko jest także istotnie podwyższone we wcześniejszych etapach zaburzeń gospodarki węglowodanowej: w stanie przedcukrzycowym i zespole metabolicznym. Ograniczenie ryzyka sercowo-naczyniowego wymaga kompleksowego podejścia: dobrego wyrównania gospodarki węglowodanowej oraz leczenia współistniejącej dyslipidemii i nadciśnienia tętniczego.

Wprowadzenie

Zapadalność na cukrzycę stale wzrasta: w 2011 r. chorowało na nią na całym świecie ok. 360 mln ludzi, a z szacunków wynika, że w 2030 r. chorować będzie ponad 550 mln. W Europie w tym czasie dotkniętych cukrzycą było 60 mln osób, a koszty ich leczenia sięgnęły 75 bilionów euro. Dziewięćdziesiąt pięć procent przypadków cukrzycy to cukrzyca typu 2.1 Powszechnie uważa się, że ten typ cukrzycy wiąże się z wyższym poziomem życia społeczeństw, z wysokokaloryczną, wysokotłuszczową dietą i małą aktywnością fizyczną, co prowadzi w prostej linii do otyłości, insulinooporności i hiperinsulinemii, stopniowego wyczerpania komórek β i wreszcie do wystąpienia cukrzycy typu 2.

Cukrzyca typu 2 zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe. Choroba układu krążenia (CVD – cardiovascular disease) występuje u 60% chorych na cukrzycę typu 2 i jest przyczyną ponad połowy zgonów u osób z cukrzycą. Powikłania makronaczyniowe, tj. choroba wieńcowa (CAD – coronary artery disease), choroby naczyń mózgowych czy choroby tętnic obwodowych, często są rozpoznawane wcześniej niż sama cukrzyca typu 2.

Nie tylko jawna cukrzyca typu 2 wiąże się z wyższym ryzykiem sercowo-naczyniowym. W badaniu DECODE (Diabetes Epidemiology: Collaborative Analysis of Diagnostic Criteria in Europe) wykazano, że także nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT – impaired glucose tolerance) rozpoznana na podstawie testu tolerancji glukozy łączyła się z wyższą śmiertelnością ogólną i sercowo-naczyniową. Takiego powiązania nie stwierdzono dla nieprawidłowej glikemii na czczo czy stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c). Udowodniono ponadto, że kobiety ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 są obciążone wyższym ryzykiem zgonu sercowo-naczyniowego niż mężczyźni.2

Patogeneza CVD w cukrzycy

We wspólnych zaleceniach z 2013 r. opracowanych przez European Society of Cardiology (ESC) i European Association for the Study of Diabetes (EASD) znajduje się określenie „kontinuum ryzyka sercowo-naczyniowego w cukrzycy”. Oznacza ono, że nawet we...

Zmiany miażdżycowe w cukrzycy typu 2 są bogatsze w lipidy i częściej występuje w nich stan zapalny, co sprzyja ich pękaniu. Tego typu blaszki miażdżycowe określane są jako blaszki niestabilne, ponieważ ich pękanie prowadzi do powstawania skrzeplin...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Patogeneza CVD w cukrzycy

We wspólnych zaleceniach z 2013 r. opracowanych przez European Society of Cardiology (ESC) i European Association for the Study of Diabetes [...]

Czy intensywne leczenie cukrzycy obniża ryzyko sercowo-naczyniowe?

Istnieją mocne dowody na to, że intensywna kontrola glikemii (HbA1c 6,0-7,0%) ogranicza występowanie powikłań mikronaczyniowych (retinopatii, nefropatii), szczególnie w cukrzycy typu [...]

Postępowanie u chorych z cukrzycą i NT

NT występuje u 60% chorych na cukrzycę typu 2. Wynika to z faktu, że stwierdzane u tych chorych: hiperinsulinemia, wzmożone napięcie [...]

Zasady leczenia dyslipidemii u chorych na cukrzycę

Osoby z cukrzycą typu 2 są chorymi wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego. Głównym celem terapeutycznym są wartości cholesterolu frakcji LDL, [...]

Postępowanie w CAD u osób z cukrzycą

Umieralność z powodu CAD jest w przypadku mężczyzn chorujących na cukrzycę trzy razy wyższa, a w przypadku kobiet – od dwóch [...]

Rewaskularyzacja chorych z cukrzycą i stabilną CAD

Chorzy z cukrzycą i stabilną CAD poddani przezskórnej interwencji wieńcowej (PCI – percutaneous coronary intervention) lub pomostowaniu aortalno-wieńcowemu (CABG – coronary [...]

Cukrzyca a OZW

W przypadku ostrych zespołów wieńcowych bez uniesienia odcinka ST (NSTE-ACS – non-ST elevation acute coronary syndrome) cukrzycę stwierdza się u 20-30% [...]

Niewydolność serca u chorych z cukrzycą

Cukrzyca typu 2 jest uznanym niezależnym czynnikiem ryzyka wystąpienia niewydolności serca. U mężczyzn ryzyko rozwoju niewydolności serca jest dwa razy większe, [...]

Podsumowanie

Chorzy z cukrzycą typu 2 należą do grupy wysokiego lub bardzo wysokiego ryzyka rozwoju CVD. To ryzyko jest także istotnie podwyższone [...]
Do góry