Kiedy stan przedcukrzycowy wymaga interwencji ze strony kardiologa?
lek. Dominika Dąbrowska
dr n. med. Wiesława B. Duda-Król
prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz
Stan przedcukrzycowy to jeden z najważniejszych czynników ryzyka wystąpienia nie tylko cukrzycy, ale też chorób układu krążenia. Choroby sercowo-naczyniowe, tj. choroba niedokrwienna serca, choroby naczyń mózgowych i naczyń kończyn dolnych powodują ponad połowę zgonów u osób z cukrzycą, więc diabetolodzy i kardiolodzy starają się wspólnie usprawnić leczenie tej grupy pacjentów.
Wprowadzenie
Częstość występowania cukrzycy rośnie z każdym rokiem. Według danych International Diabetes Federation (IDF) z 2015 r. cukrzycę stwierdzono u 415 mln osób na świecie, a w ciągu najbliższych 25 lat prognozuje się wzrost zachorowań do 642 mln. W Europie w 2015 r. było 59,8 mln chorych, u 31,7 mln wykryto nieprawidłową tolerancję glukozy (IGT – impaired glucose tolerance). W Polsce na cukrzycę choruje 3 mln osób, a ok. 800 tys. nie wie o swojej chorobie. Szacuje się, że liczba pacjentów ze stanem przedcukrzycowym jest taka sama jak chorujących na cukrzycę, a nawet większa. Statystyki ekonomiczne również nie napawają optymizmem: roczny koszt terapii na świecie pacjentów z cukrzycą to 673 bln dolarów amerykańskich, w Europie – ok. 156 bln dolarów. Choć obciążenie systemów publicznej opieki zdrowotnej jest ogromne, to dokładne koszty opieki zdrowotnej są w tej grupie chorych niedoszacowane.1
Rosnąca liczba przypadków cukrzycy typu 2 wynika z przejmowania wzorców zachodniego stylu życia, stosowania diety z wysoką zawartością tłuszczu oraz małej aktywności fizycznej. Wszystko to prowadzi do wzrostu masy ciała, insulinooporności i kompensacyjnej hiperinsulinemii, a w konsekwencji do dysfunkcji komórek β wysp trzustkowych i cukrzycy.
Rosnąca świadomość istnienia zależności biologicznych pomiędzy cukrzycą a chorobami kardiologicznymi, w tym chorobą niedokrwienną serca (ChNS), sprawiła, że leczenie pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej i chorobami serca opiera się na interdyscyplinarnym podejściu. Współwystępowanie licznych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i insulinooporności, nazywane również zespołem metabolicznym (ZM), stało się podstawą wczesnej diagnostyki zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Wynika to z faktu, że ryzyko sercowo-naczyniowe wzrasta wcześniej, jeszcze przed rozwojem cukrzycy typu 2, a zależność między hiperglikemią a chorobami mikronaczyniowymi pokazuje, że ryzyko to nie jest widoczne aż do wystąpienia jawnej cukrzycy. Dlatego tak ważne jest podkreślanie roli prewencji – wczesnego rozpoznawania stanów przedcukrzycowych oraz eliminacji czynników ryzyka.2
