Echokardiografia jest jednym z podstawowych badań w trakcie procesu diagnostyczno-terapeutycznego u pacjentów z migotaniem przedsionków. Badanie przezklatkowe służy głównie do różnicowania podłoża schorzenia (zastawkowe czy nie) oraz oceny wielkości i funkcji skurczowej lewego przedsionka, a także ewentualnych powikłań przetrwałego migotania. Na podstawie badania przezprzełykowego możemy zdecydować o możliwościach dalszego procesu terapeutycznego. Wnikliwa ocena parametrów echokardiograficznych w połączeniu z analizą czynników ryzyka i stanem klinicznym pacjenta umożliwia wybór najlepszej terapii dla niego.

Wprowadzenie

Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest arytmią dotyczącą około 2% populacji. Jej częstość wzrasta z wiekiem. Do głównych czynników ryzyka AF należą nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, hipercholesterolemia, cukrzyca i otyłość. Odmienną grupą są pacjenci z wadami zastawkowymi. Szacuje się, że nawet u 30% pacjentów z AF występuje wada zastawkowa.¹

U wszystkich chorych z tym schorzeniem należy wykonać badanie echokardiograficzne przezklatkowe w celu oceny wielkości jam serca, grubości ścian lewej komory (LV – left ventricle), jej funkcji skurczowej (frakcja wyrzutowa LV; LVEF – left ventricle ejection fraction) i rozkurczowej oraz anatomii zastawek. Badanie to służy nie tylko weryfikacji podłoża AF, ale także do ustalenia dalszego toru postępowania leczniczego w zależności od wielkości lewego przedsionka (LA – left atrium) oraz decyzji o czasie, w którym należy podjąć leczenie (zwracając szczególną uwagę na LVEF). W większości ośrodków kardiologicznych standardem jest wykonywanie badania przezprzełykowego (TEE – transesophageal echocardiography) przed kardiowersją elektryczną czy zabiegiem ablacji w celu wykluczenia skrzeplin w jamie LA. Jest to postępowanie jak najbardziej słuszne z uwagi na możliwą obecność skrzeplin w uszku LA, zarówno u pacjentów leczonych antagonistami witaminy K (VKA – vitamin K antagonist), jak i nowymi, doustnymi lekami przeciwkrzepliwymi, które nie są antagonistami witaminy K (NOAC – novel oral anticoagulants). Mimo że skrzepliny są częściej obserwowane w trakcie leczenia VKA niż NOAC, nie powinno się rezygnować w żadnej z tych grup chorych z badania TEE wykonywanego w celu wykluczenia skrzepliny w LA.²

Echokardiografia przezklatkowa (TTE)