Tajniki echokardiografii

Ocena jakościowa i ilościowa niedomykalności zastawki aortalnej w TTE

dr n. med. Dorota Kustrzycka-Kratochwil

Klinika Kardiologii, Ośrodek Chorób Serca, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ, Wrocław

Adres do korespondencji: dr n. med. Dorota Kustrzycka-Kratochwil

Klinika Kardiologii, Ośrodek Chorób Serca, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ, ul. Rudolfa Weigla 5, 50-981Wrocław

e-mail: kratochwil.d@gmail.com

  • Ocena jakościowa i ilościowa niedomykalności aortalnej opiera się na pełnym badaniu jedno- i dwuwymiarowym, badaniu dopplerowskim falą pulsacyjną i ciągłą oraz z wykorzystaniem techniki znakowanej kolorem, ponadto nowsze techniki echokardiograficzne, takie jak badanie odkształcenia tkanek i obrazowanie trójwymiarowe, wnoszą dodatkowe informacje mogące mieć wpływ na decyzje terapeutyczne
  • W artykule zamieszczono przydatny algorytm diagnostyczny w niedomykalności zastawki aortalnej o przebiegu przewlekłym zaproponowany w ostatnich zaleceniach przez zespół ekspertów American Society of Echocardiography


Występowanie wad zastawki aortalnej wyraźnie narasta wraz z wydłużeniem czasu średniego przeżycia, zwłaszcza w społeczeństwach krajów wysoko rozwiniętych. Głównymi postaciami wady są oczywiście degeneracyjne zwężenie zastawki i wady o charakterze złożonym. Izolowana niedomykalność zastawki jest wadą zdecydowanie rzadszą.

Podstawowym narzędziem w rozpoznawaniu i diagnostyce wad zastawkowych serca jest badanie echokardiograficzne. Technika oferuje morfologiczną ocenę zastawki i struktur otaczających. W przypadku niedomykalności aortalnej szczególnie ważna jest ocena aorty, której patologie są niejednokrotnie powodem pojawienia się wady, a z drugiej strony – niezależnie od stopnia jej zaawansowania – mogą przesądzić o kwalifikacji do leczenia operacyjnego.

Niedomykalność zastawki aortalnej może zatem zależeć od patologii w obrębie samych płatków lub być następstwem oddziaływania struktur otaczających, głównie poszerzenia aorty na różnym poziomie. Niezależnie jednak od podłoża diagnostyka opiera się na tych samych zasadach, a pełne badanie echokardiograficzne zwykle pozwala na ustalenie stopnia jej zaawansowania.

Ocena jakościowa i ilościowa niedomykalności aortalnej opiera się na pełnym badaniu jedno- i dwuwymiarowym, badaniu dopplerowskim falą pulsacyjną i ciągłą oraz z wykorzystaniem techniki dopplerowskiej znakowanej kolorem. Podstawowe parametry tej oceny rekomendowane są w dokumentach European Association of Echocardiography i American Society of Echocardiography1-3. Nowsze techniki echokardiograficzne, takie jak badanie odkształcenia tkanek i obrazowanie trójwymiarowe, wnoszą dodatkowe informacje mogące mieć wpływ na decyzje terapeutyczne4.

Badanie dwuwymiarowe

  W echokardiograficznym badaniu dwuwymiarowym zawierają się elementy jakościowej oceny niedomykalności aortalnej. Podstawami ustalenia podłoża wady są ocena liczby i morfologii płatków oraz pomiar szerokości aorty na różnych poziomach. Na tej podstawie można wyróżnić5:

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Obrazowanie 3D

W przypadkach wątpliwych wyników oceny objętości i funkcji skurczowej lewej komory uzyskanych w obrazach dwuwymiarowych warto posłużyć się techniką badania trójwymiarowego [...]

Badanie odkształcenia podłużnego

W przypadku obciążenia objętościowego, jakie towarzyszy niedomykalności aortalnej, parametr frakcji wyrzutowej może długo pozostawać w granicach normy mimo powiększenia i dysfunkcji [...]

Badania dopplerowskie

W jakościowej ocenie niedomykalności aortalnej stosuje się pomiar nasilenia jej strumienia w technice dopplerowskiej znakowanej kolorem. Ważnym aspektem tej oceny jest [...]

Do góry