Grypa jako przyczyna chorób układu sercowo-naczyniowego

dr hab. n. med. Ernest Kuchar

Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Ernest Kuchar

Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym WUM

ul. Żwirki i Wigury 63A, 02-091 Warszawa; e-mail: ernest.kuchar@gmail.com

  • W artykule przedstawiono aktualne dane na temat związku grypy z występowaniem chorób układu krążenia, w tym choroby niedokrwiennej i zawału serca
  • Zapobiegając zachorowaniom na grypę, można uniknąć wielu hospitalizacji i zgonów wywoływanych przez choroby układu krążenia, tym samym szczepienia przeciw grypie nabierają znaczenia jako skuteczny sposób zmniejszania liczby powikłań sercowo-naczyniowych

Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią najczęstszą przyczynę zgonu osób dorosłych we wszystkich krajach uprzemysłowionych. Rocznie dochodzi w Polsce do około 80 000 zawałów mięśnia sercowego, a choroby serca stanowią przyczynę około połowy zgonów (178 000 w 2009 roku). Zgodnie z różnymi szacunkami w Polsce żyje 1-1,5 miliona osób z chorobą wieńcową lub po zawale mięśnia sercowego, obarczonych zwiększonych ryzykiem incydentów sercowo-naczyniowych. Zimowe zwyżki liczby zgonów ze wszystkich przyczyn, w tym sercowych, zbiegają się z sezonowymi wzrostami liczby zachorowań na grypę i zapalenie płuc. W Polsce umieralność z wszystkich przyczyn jest o 8-10% większa w porównaniu ze średnią roczną w miesiącach zimowych, w styczniu, lutym i marcu, gdy występuje szczyt zachorowań na ostre zakażenia układu oddechowego, przede wszystkim na grypę (dane GUS). Powiązanie zwiększonej śmiertelności z wszystkich przyczyn ze szczytem zachorowań na grypę stanowi bardzo silny argument za tezą, że ostre zakażenia układu oddechowego, w tym grypa, mogą być istotnym czynnikiem spustowym chorób układu krążenia, które są najważniejszą przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. Zwiększoną śmiertelność wśród osób z chorobami układu krążenia w okresie zimowym zazwyczaj tłumaczy się wpływem reakcji zapalnej z towarzyszącą burzą cytokinową, wyzwoloną przez ostre zakażenie wirusem grypy oraz jego odleglejszymi i długoterminowymi następstwami w postaci autoimmunizacji. Ponadto wykazano, że ponowna ekspozycja na ten sam wirus grypy nasila przetrwały stan zapalny związany z autoimmunizacją i wiąże się z dodatkowymi zgonami. W efekcie liczne zgony z powodu chorób układu krążenia, którym nie przypisuje się bezpośredniego związku z grypą, mogą być w istocie wywoływane przez zakażenie wirusem grypy, szczególnie że zaobserwowano zależność wskaźników śmiertelności od rodzaju krążącego szczepu wirusa w danym sezonie grypowym.

Związek grypy z chorobami serca

Zjadliwość wirusów grypy typu A zależy od ich właściwości antygenowych. Już przed laty wykazano w przynajmniej kilku badaniach, że wszystkie wirusy grypy, zarówno typu A, jak typu B, zaostrzają przebieg chorób przewlekłych, w tym sercowo-naczyniow...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Związek grypy z chorobami serca

Zjadliwość wirusów grypy typu A zależy od ich właściwości antygenowych. Już przed laty wykazano w przynajmniej kilku badaniach, że wszystkie wirusy [...]

Patomechanizmy wpływu wirusów grypy na układ krążenia

Najbardziej znanym efektem bezpośredniego działania wirusów grypy na układ krążenia jest ostre pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego. Jego patomechanizm wiąże się z [...]

Podsumowanie

Posiadamy coraz więcej dowodów wskazujących, że grypa stanowi ważny czynnik przyczynowy rozwoju miażdżycy naczyń tętniczych i chorób serca. Choć dokładny mechanizm [...]
Do góry