Dietetyka

Zachęcać do odchudzania czy odradzać je w starszym wieku?

O właściwym odżywianiu osób starszych i idealnej diecie z dr. hab. inż. Dariuszem Włodarkiem z Katedry Dietetyki, Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie rozmawia Ryszard Sterczyński

MT: Czego najbardziej boją się pacjenci, którzy powinni się odchudzić?


Dr hab. Dariusz Włodarek:
Najbardziej boją się, że nie będą mogli jeść tego, co lubią, że będą cały czas głodni. Pacjent, poinformowany o potrzebie zmiany diety, widzi przed sobą mnóstwo wyrzeczeń. Staje się nieszczęśliwy i oporny, by cokolwiek zmienić. Natomiast kiedy otrzymuje profesjonalną poradę, okazuje się, że zalecenia da się stosunkowo łatwo wprowadzić w życie. W diecie redukującej masę ciała można jeść swoje ulubione produkty – problemem staje się jedynie ilość.


MT: Najczęściej starsi pacjenci twierdzą, że odżywiają się zdrowo. Jak z nimi rozmawiać, by dowiedzieć się prawdy o ich posiłkach?


D.W.:
Umiejętność poprowadzenia takiej rozmowy to swego rodzaju sztuka. Na pewno nie należy pacjenta krytykować, ale pokazywać dobre strony zmiany na lepsze. Nie należy mówić: „Nie wolno jeść…”, wyliczając niedozwolone produkty, ale pokazywać, że wolno włączyć do diety lubiane potrawy, jeśli przyjdzie na to ochota, pozwalać na pewne przyjemności, by nie zniechęcić do działania. Zasadnicza sprawa to ilość pokarmu.

Można poprosić pacjenta o zapisywanie posiłków, np. przez trzy dni lub przez tydzień. Pacjent może też nam o nich opowiedzieć. Oczywiście zawsze istnieje ryzyko, że będzie się starał ukryć swoje przyjemności, „poprawić” dietę w naszych oczach. Mimo wszystko z rozmowy można wywnioskować, co dla pacjenta oznacza prawidłowe żywienie i na tej podstawie wyciągać wnioski, ułożyć szyty na miarę sposób właściwego odżywiania.

Sensowne diety

Dieta DASH (dietary approaches to stop hypertension) – ma wiele pozytywnych wyników badań. Została tak opracowana, by obniżyć zbyt wysokie lub utrzymać prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi. Dieta DASH może być stosowana także przy innych schorzeniach i w różnych grupach wiekowych. Zakłada ona jedzenie 6-8 porcji produktów z pełnoziarnistego zboża, przy czym porcja to np. kromka chleba. Natomiast mięsa i ryb można spożywać do 170 g dziennie, ale ogranicza się jedzenie mięsa czerwonego, masła i tłuszczów roślinnych utwardzanych, dopuszczając konsumpcję mięsa króliczego i drobiu oraz 2-3 porcji nabiału (porcja = 1 szklanka mleka lub jogurtu). Warzywa należy jeść 4-5 razy dziennie, podobnie owoce.

Dieta śródziemnomorska – znana i ceniona przez dietetyków, jest oparta na tradycyjnych zwyczajach żywieniowych z rejonu Morza Śródziemnego.

Dieta MIND (mediterranean-DASH intervention for neurodegenerative delay) – jest nastawiona na utrzymanie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Ma zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób OUN, demencji. To kombinacja, w której zostały zaakcentowane i połączone pewne elementy z diety DASH i diety śródziemnomorskiej.

Fleksitarianizm – dieta wegetariańska dopuszczająca spożywanie pewnych ilości produktów zwierzęcych, ale z przewagą produktów pochodzenia roślinnego.

Do góry