Radiologia

Zespół uciskowy górnego otworu klatki piersiowej

lek. Agata Arazińska

prof. dr hab. n. med. Ludomir Stefańczyk

Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Ludomir Stefańczyk, Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 im. N. Barlickiego, ul. Kopcińskiego 22, 90-153 Łódź; e-mail: stefanczyk_l@wp.pl

Opis przypadku

24-letni mężczyzna zgłosił się na badanie ultrasonograficzne z powodu obrzęku prawej kończyny górnej. Od kilku dni miał drętwienie dłoni i uczucie rozpierania przedramienia. Chory uznał, że objawy wiążą się z podjętą wcześniej aktywnością fizyczną – całodniową wycieczką kajakową. Dolegliwości nasilały się przy opuszczaniu kończyny. Częściowo ustępowały przy jej unoszeniu (elewacji). Badanie przedmiotowe wykazało: oddech 18/min, nad polami płucnymi szmer oddechowy pęcherzykowy prawidłowy, czynność serca miarowa 67/min, zgodna z tętnem na tętnicy promieniowej, ciśnienie tętnicze 135/80 mmHg. Kończyna była w całości obrzęknięta, napięta, tkliwa, prawidłowo ucieplona, bez wybroczyn. Ruchomość w obrębie dłoni, w stawie barkowym i łokciowym była ograniczona. Różnica w obwodzie kończyn na poziomie przedramion wynosiła 3 cm, na poziomie ramion do 2 cm. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: WBC (leukocyty) 10,2 tys./μl, RBC (erytrocyty) 5,3 mln/μl, Hg (hemoglobina) 15 g/dl, stężenie CRP (białka C-reaktywnego) 16 mg/l, podwyższone stężenie dimerów D >10 tys. ng/ml, stężenie kreatyniny 1,1 mg/dl. Badanie ogólne moczu nie uwidoczniło nieprawidłowości. Pacjent nie był dotychczas leczony z innych powodów i nie był hospitalizowany. Nie przyjmował przewlekle leków.

Badanie USG doppler kończyny górnej wykazało brak podatności uciskowej żyły podobojczykowej oraz pachowej. Naczynia były znacznie poszerzone bez cech przepływu (ryc. 1). Kompresja tkanek na poziomie przedramienia nie powodowała pojawienia się sygnału dopplerowskiego w obu naczyniach. Żyła ramienna wraz z rozwidleniem pozostawała drożna ze zwolnionym przepływem (kompresja dystalna powodowała niewielkie wzmożenie przepływu).1,2 Stwierdzono także pogrubienie tkanki podskórnej z niewielkim wzrostem jej echogeniczności. W naczyniach tętniczych kończyny do poziomu nadgarstka utrzymywał się prawidłowy przepływ dwufazowy. Objawy kliniczne oraz wynik sonograficzny sugerowały ostrą zakrzepicę żyły podobojczykowej i pachowej prawej.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

1. Jaka jest najczęstsza przyczyna zakrzepicy żyły podobojczykowej?

a. Kaniulizacja naczynia układu powierzchownego kończyny i propagacja skrzepliny na układ głęboki

2. Jakie badanie obrazowe, poza ultrasonografią dopplerowską, jest preferowane w diagnostyce zespołu uciskowego górnego tworu klatki piersiowej?

a. Badanie flebograficzne z bezpośredniego nakłucia naczyń grzbietu dłoni
Do góry