3. Do dużych kryteriów klasyfikacyjnych choroby Stilla u dorosłych należą:

A. Leukocytoza ≥10000/mm³, neutroflie >80%

B. Powiększenie węzłów chłonnych

C. Ból gardła

D. Gorączka ≥39°C utrzymująca się 1 tydzień

E. Plamista lub plamisto-grudkowa zwiewna osutka o zabarwieniu łososiowym

Wybierz zestaw prawidłowych odpowiedzi:

1. CD, 2. ABDE, 3. ABCE, 4. ADE, 5. BCDE

Wstępne kryteria klasyfikacyjne choroby Stilla u dorosłych dzielimy na: duże, małe i wykluczające. Do kryteriów dużych należą: gorączka ≥39°C utrzymująca się ≥1 tydzień, ból stawów utrzymujący się ≥2 tygodnie, plamista lub plamisto-grudkowa zwiewna osutka o zabarwieniu łososiowym oraz leukocytoza ≥10000/mm³ ze zwiększoną >80% liczbą neutrofilów. Wśród kryteriów małych wyróżniamy: ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych, podwyższenie aktywności aminotransferaz i/lub dehydrogenazy mleczanowej w surowicy (po wykluczeniu innych przyczyn) oraz ujemne wyniki oznaczenia czynnika reumatoidalnego klasy IgM i przeciwciał przeciw-jądrowych metodą immunofluorescencji. Kryteriami wykluczającymi są: zakażenia (szczególnie mononukleoza zakaźna i posocznica), choroby nowotworowe (zwłaszcza chłoniaki) oraz inne choroby reumatyczne (głównie guzkowe zapalenie tętnic i zapalenie naczyń w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów). Do rozpoznania choroby Stilla wymagane jest spełnienie ≥5 kryteriów, w tym ≥3 dużych.

Konsultacja: prof. dr hab. med. Witold Tłustochowicz

4. Które stwierdzenia dotyczące poporodowej martwicy przysadki (zespołu Sheehana) są prawdziwe?

A. Spowodowana jest udarem niedokrwiennym powiększonej i bardzo dobrze ukrwionej w czasie ciąży przysadki na skutek okołoporodowego wstrząsu krwotocznego

B. Objawia się narastającą w przeciągu kilku lat wtórną niedoczynnością nadnerczy, gonad i tarczycy

C. Występujący w jej przebiegu niedobór prolaktyny jest przyczyną braku laktacji

D. W badaniach obrazowych cechuje się brakiem przysadki lub bardzo małą przysadką

E. Nie wymaga hormonalnego leczenia substytucyjnego

Wybierz zestaw prawidłowych odpowiedzi:

1. BD, 2. ACD, 3. ABCDE, 4. CDE, 5. ADE

Poporodowa martwica przysadki (zespół Sheehana) jest spowodowana udarem niedokrwiennym przysadki, która w czasie ciąży jest silnie ukrwiona i powiększona, a udar następuje w wyniku okołoporodowego wstrząsu pokrwotocznego. W przeciągu kilku godzin od niedokrwienia przysadki dochodzi do jej martwicy, której rozległość rzutuje na stan kliniczny pacjentek i przebieg choroby. Gdy zniszczeniu ulegnie >90% tkanki gruczołowej, rozwija się ostra i potencjalnie śmiertelna postać choroby, której objawami są: hipotonia, hipoglikemia, tachykardia i spowodowany niedoborem prolaktyny brak laktacji. Wszystkie pacjentki z powyższymi objawami wymagają pilnej diagnostyki w kierunku zespołu Sheehana. Konieczne jest także odpowiednie leczenie substytucyjne. W badaniach obrazowych stwierdza się bardzo małą przysadkę lub jej brak. W przypadku mniej rozległej martwicy pacjentki zgłaszają się do lekarza po kilku miesiącach z powodu braku powrotu miesiączki, łatwej męczliwości, nietolerancji zimna i braku laktacji. Najczęściej występują niedobory hormonu wzrostu i gonadotropin, rzadziej ACTH i TSH. Zwykle nie stwierdza się moczówki prostej.

Konsultacja: prof. dr hab. med. Wojciech Zgliczyński