Kardiologia

Czy izolowana hipertriglicerydemia zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe?

dr n. med. Maria Wieteska

Klinika Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych CMKP, Warszawa

Adres do korespondencji: dr n. med. Maria Wieteska, Klinika Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych CMKP, Warszawa; e-mail: maria.wieteska@ecz-otwock.pl

Nie ma całkowitej zgodności, czy hipertriglicerydemia jest skutkiem zaburzeń metabolizmu różnych lipoprotein zawierających triglicerydy, które zwiększają ryzyko sercowo-naczyniowe, czy sama w sobie jest niezależnym czynnikiem ryzyka. Wydaje się, że istnieje nieliniowa zależność między stężeniem triglicerydów a ryzykiem sercowo-naczyniowym.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

  • rozpoznać izolowaną hipertriglicerydemię
  • wdrożyć diagnostykę różnicową wtórnej hipertriglicerydemii
  • omówić strategię kolejności postępowania terapeutycznego izolowanej hipertriglicerydemii w prewencji chorób sercowo-naczyniowych
  • przedstawić leki stosowane w leczeniu hipertriglicerydemii i omówić ich skuteczność w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym

Wprowadzenie

Izolowana hipertriglicerydemia to stan kliniczny, w którym w profilu lipidowym zwiększone jest tylko stężenie triglicerydów, a stężenie innych lipidów pozostaje w normie.1 Choroba sercowo-naczyniowa na tle miażdżycy to główna przyczyna przedwczesnych zgonów na świecie. Leczenie zaburzeń lipidowych koncentruje się na osiągnięciu docelowych stężeń cholesterolu LDL. Udowodniono ścisły związek zmniejszenia ryzyka sercowo-naczyniowego po osiągnięciu docelowych wartości LDL u chorych z określonych grup ryzyka.1 Związek między hipertriglicerydemią a chorobami sercowo-naczyniowymi jest mniej pewny.2 Umiarkowany wzrost stężenia triglicerydów w surowicy może zwiększać ryzyko sercowo-naczyniowe, natomiast duży zwiększa ryzyko ostrego zapalenia trzustki.1-4 Podwyższone stężenie triglicerydów w surowicy wymaga wnikliwej diagnostyki różnicowej, wykluczenia i korekcji przyczyn wtórnych zaburzeń, a w zależności od ciężkości hipertriglicerydemii zmiany stylu życia lub skojarzonego leczenia niefarmakologicznego i farmakologicznego.

Metabolizm triglicerydów

Triglicerydy, zwane inaczej triacyloglicerolami, to główna forma zapasowa kwasów tłuszczowych w ustroju. Są one estrami alkoholu – glicerolu i 3 cząsteczek kwasów tłuszczowych. Triglicerydy z jelit (egzogenne) i wątroby (endogenne) są transportowane do tkanki tłuszczowej i mięśni, tworząc magazyn i źródło energii. W metabolizmie i krążeniu triglicerydów w ustroju biorą udział lipoproteiny, ponieważ tłuszcze są nierozpuszczalne w wodzie.

Lipoproteiny to kompleksy białkowo-tłuszczowe. Wewnątrz kulistej cząsteczki, zwanej micellą, znajdują się estry cholesterolu i triglicerydów, a na zewnątrz – wolny cholesterol, białka i fosfolipidy. W zależności od składu procentowego białek, trig...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Hipertriglicerydemia a ryzyko sercowo-naczyniowe

Wyniki badań klinicznych i metaanaliz w populacji ogólnej wykazują, że podwyższone stężenie triglicerydów zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe. Nie ma całkowitej zgodności, czy jest to [...]

Pomiar stężenia triglicerydów

Nieprawidłowe stężenie triglicerydów w surowicy na czczo to stężenie ≥150 mg/dl (≥1,7 mmol/l).1-4 Stężenie triglicerydów w ustroju odzwierciedla stężenie bogatych w triglicerydy lipoprotein VLDL [...]

Kryteria oceny ciężkości hipertriGLICerydemii

Hipertriglicerydemia w ustroju może wynikać ze zwiększenia syntezy triglicerydów, zmniejszonego ich katabolizmu lub obu tych mechanizmów. Do wzrostu stężenia triglicerydów w surowicy prowadzą [...]

Diagnostyka różnicowa hipertriglicerydemii

W diagnostyce różnicowej należy wziąć pod uwagę stopień hipertriglicerydemii, wykluczyć zaburzenia współistniejące, zebrać wywiad w kierunku zaburzeń lipidowych oraz przedwczesnych chorób sercowo-naczyniowych w rodzinie [...]

Rodzinna hipoalfaproteinemia

Rodzinna hipoalfaproteinemia (FHA – familial hypoalphalipoproteinemia) to dziedziczone w sposób autosomalny dominujący zaburzenie charakteryzujące się zwiększonym stężeniem triglicerydów, niskim stężeniem HDL cholesterolu, [...]

Rodzinna dysbetalipoproteinemia

Rodzinna dysbetalipoproteinemia, zwana w przeszłości hiperlipoproteinemią typu 3 lub zaburzeniem usuwania remnantów, jest spowodowana mutacją genu dla apoE. ApoE jest ważnym składnikiem [...]

Rodzinna chylomikronemia

Rodzinna chylomikronemia to zaburzenie związane z ogromnym ryzykiem ostrego zapalenia trzustki. Jego mechanizm nie jest dokładnie poznany, ale w tej chorobie nie wzrasta [...]

Zmiana stylu życia i leczenie niefarmakologiczne w przypadku izolowanej hipertriglicerydemii

U każdego chorego z  hipertriglicerydemią po wykluczeniu przyczyn wtórnych należy zebrać dokładny wywiad w kierunku zaburzeń lipidowych i przedwczesnych incydentów sercowo-naczyniowych w rodzinie oraz ocenić [...]

Leczenie farmakologiczne hipertriglicerydemii

Trzy klasy leków w monoterapii lub w leczeniu skojarzonym ze statyną należy rozważyć do leczenia umiarkowanej lub ciężkiej hipertriglicerydemii.2 Łagodna hipertriglicerydemia najczęściej nie [...]

Podsumowanie

Hipertriglicerydemia, a więc zwiększone stężenie triglicerydów w surowicy, nie jest jednorodną jednostką kliniczną. Wymaga szerokiej wiedzy dotyczącej patogenezy zaburzeń lipidowych oraz znajomości zasad [...]

Do góry