Gastroenterologia
Zespół rozrostu flory bakteryjnej jelita cienkiego
lek. Weronika Walęcik-Kot
Duża częstość występowania zespołu rozrostu flory bakteryjnej jelita cienkiego wśród pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego zachęca do zgłębienia tego problemu. W artykule omówiono go kompleksowo: od patofizjologii, etiologii i diagnostyki po leczenie, dietę i profilaktykę.
Wprowadzenie
Wiedza na temat mikrobiomu ludzkiego przyrasta bardzo szybko. Badania nad organizmami jałowymi (germ-free animals) oraz tymi z kontrolowanie zmodyfikowanym mikrobiomem pozwalają lepiej zrozumieć ich rolę w organizmie człowieka.1 Inicjatywa amerykańskich National Institutes of Health (NIH) – Human Microbiome Project (2008-2013) – pokazała skalę i różnorodność mikrobów zasiedlających ludzkie jelita.2
Zaawansowane badania nad szczepami probiotycznymi zaowocowały opracowaniem kultur bakteryjnych stosowanych z bardzo dobrym efektem w populacjach dzieci i dorosłych. Wiadomo, że Lactobacillus reuteri ATC 55730 skraca czas biegunki u dzieci,3 Saccharomyces boulardii zmniejsza działania niepożądane i może zwiększać efektywność eradykacji Helicobacter pylori,4 Lactobacillus plantarum 299V bywa pomocny w zespole jelita nadwrażliwego (IBS – irritable bowel syndrome),5 Lactobacillus rhamnosus GG sprawdza się w profilaktyce biegunki rotawirusowej,6 wieloszczepowy preparat zawierający 8 różnych szczepów liofilizowanych żywych kultur bakterii kwasu mlekowego i bifidobakterii może indukować remisję wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (WZJG),6 a Lactobacillus acidophilus NCFM czy Lactobacillus gasseri SBT2055 mogą nawet pomóc w walce z otyłością, cukrzycą typu 2 czy niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby (NAFLD – non-alcoholic fatty liver disease).7 Dobre wyniki przynosi terapia biegunki o etiologii Clostridium difficile oraz potencjalne leczenie nieswoistych chorób zapalnych jelita za pomocą przeszczepienia mikroflory jelitowej (FMT – fecal microbiota transplantation).8 Z kolei błonnik rozpuszczalny, którego powszechnie brakuje w tzw. diecie zachodniej, bazującej na przetworzonych produktach, jest stosowany w leczeniu wielu chorób gastrologicznych, wpływa bowiem na masę stolca oraz układ neuroendokrynny i immunologiczny jelit.9 Wiadomo również, że połączenie probiotyków z prebiotykami zwiększa skuteczność zasiedlenia danym szczepem niszy w jelicie, ponieważ stymuluje wzrost suplementowanych bakterii.
Omówione wyżej zagadnienia są obecnie prężnie reprezentowane w literaturze naukowej, co zachęca do tego, aby pacjentom z szeroko rozumianymi „czynnościowymi” problemami gastrologicznymi zalecać synbiotyki (pro- + prebiotyk) oraz błonnik. Dotyczy t...
