Bóle w klatce piersiowej należą do najczęstszych dolegliwości, z jakimi zgłaszają się pacjenci do izby przyjęć lub na szpitalny oddział ratunkowy. Diagnostyka różnicowa tego objawu jest szeroka i wymaga dokładnego przeprowadzenia badania podmiotowego, przedmiotowego oraz badań dodatkowych. Ból w klatce piersiowej może być bowiem wykładnikiem poważnej choroby i wskazywać na potrzebę pilnego leczenia. W związku z obecną w takich sytuacjach presją czasu kluczowe znaczenie ma sprawne wykorzystywanie dostępnych metod diagnostycznych poparte doświadczeniem klinicznym.

Wprowadzenie

Szacuje się, że tylko w 10-30% przypadków bóle w klatce piersiowej wynikają z ostrego zespołu wieńcowego (OZW).^1,2 U większości osób objaw ten nie świadczy o zagrażającej życiu chorobie. Za każdym razem lekarz staje jednak przed trudną decyzją: kogo należy hospitalizować i podjąć szybkie działania diagnostyczno-terapeutyczne, a kogo można bezpiecznie odesłać do domu z zaleceniem dalszej opieki ambulatoryjnej. U chorego z nierozpoznanym zawałem mięśnia sercowego ryzyko zgonu w obserwacji krótkoterminowej wynosi ok. 25%, czyli jest ponad 2-krotnie większe niż w przypadku prawidłowego rozpoznania.^1,3

Przyczyny bólu w klatce piersiowej

Ból w klatce piersiowej jest objawem niespecyficznym. Może on wynikać ze zmian w układzie krążenia, oddechowym, pokarmowym, mięśniowo-szkieletowym i/lub nerwowym. W 5-10% przypadków podłoże bólu stanowią zaburzenia psychiczne.² Zawsze należy je jednak traktować jako rozpoznanie z wykluczenia, gdyż może im towarzyszyć poważna choroba organiczna. Co więcej, stany lękowe i depresja są zaliczane do czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.⁴ Przyczyny bólu w klatce piersiowej podsumowano w tabeli 1. Ze względu na ograniczone ramy niniejszego opracowania autorzy przedstawili przede wszystkim diagnostykę w kierunku OZW, zatorowości płucnej, zapalenia osierdzia i rozwarstwienia aorty.

Wywiad

Zebranie informacji dotyczących aktualnych oraz odczuwanych wcześniej dolegliwości jest pierwszym i kluczowym etapem diagnostyki pacjentów z bólem w klatce piersiowej. Powinny paść pytania o charakter bólu, jego intensywność, czas trwania, promieniowanie, a także zmienność w zależności od wysiłku fizycznego, pozycji ciała, ruchu oraz przyjmowanych posiłków. Każdorazowo należy ustalić współistniejące i/lub przebyte choroby (w tym zabiegi operacyjne), uczulenia, przyjmowane leki (ewentualnie środki paramedyczne), używki i inne czynniki ryzyka w zależności od podejrzewanej przyczyny objawów.