Bezwzględne wskazania do hospitalizacji

Wskazania do hospitalizacji przy owrzodzeniach podudzi

prof. dr hab. n. med. Dariusz Janczak1,2
lek. Michał Leśniak1,2
lek. Agnieszka Ziomek2
lek. Dawid Janczak2

1Klinika Chirurgiczna, 4. Wojskowy Szpital Kliniczny we Wrocławiu

2Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Dariusz Janczak, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Zakład Specjalności Zabiegowych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Klinika Chirurgiczna, 4. WSK z Polikliniką, ul. Rudolfa Weigla 5, 500-981 Wrocław; e-mail: dariusz.janczak@op.pl

Ze względu na przewlekły charakter owrzodzeń wskazania do pilnej hospitalizacji zdarzają się rzadko, ale przeoczenie przypadków wymagających natychmiastowej interwencji może znacznie pogorszyć stan zdrowia chorego, narazić go na utratę kończyny, a nawet życia.

Wprowadzenie

Przewlekłe owrzodzenia kończyn dolnych to częsty problem zdrowotny dotyczący ok. 1% populacji dorosłych i aż 3,6% pacjentów po 65 r.ż.1 Przyczyn powstawania owrzodzeń jest bardzo wiele, dlatego ich leczeniem zajmują się lekarze różnych specjalności, m.in. chirurdzy, angiolodzy, diabetolodzy, lekarze rodzinni i dermatolodzy. Ograniczenia w dostępie do specjalistycznej opieki zdrowotnej powodują, że chorzy ci najczęściej zgłaszają się na ostry dyżur i na szpitalny oddział ratunkowy.

Owrzodzenia podudzi

Większość owrzodzeń kończyn dolnych powstaje na tle niewydolności żylnej (70%) i niedokrwienia kończyn dolnych (10%). Owrzodzenia o mieszanej etiologii tętniczo-żylnej stanowią 15%, a pozostałe 5% to przypadki obejmujące rzadsze choroby, takie jak zapalenia naczyń, piodermia zgorzelinowa, choroby tkanki łącznej, nowotwory, owrzodzenia polekowe i inne.1 Najważniejsze w decyzji o hospitalizacji chorego lub odesłaniu do leczenia ambulatoryjnego jest odpowiednie rozpoznanie charakteru obserwowanych zmian. Najwięcej trudności sprawiają pacjenci, u których występują owrzodzenia o etiologii mieszanej.

Owrzodzenia żylne

Patofizjologia powstawania owrzodzeń w przewlekłej niewydolności żylnej jest złożona i nie do końca poznana. Niewydolne pnie żylne nie są w stanie efektywnie odprowadzać krwi z kończyn dolnych do serca, co powoduje znaczne podwyższenie ciśnienia krwi żylnej, zwłaszcza w dystalnych częściach kończyn dolnych. Warunkiem niezbędnym do prawidłowej perfuzji tkankowej jest odpowiedni gradient ciśnienia między krwią tętniczą a żylną. Zaburzenie tej relacji, niskie ciśnienie krwi wywołane zmianami miażdżycowymi lub wysokie ciśnienie żylne spowodowane ich niewydolnością, pogarsza perfuzję tkankową. Zwiększenie ciśnienia żylnego powoduje uszkodzenie śródbłonka i przechodzenie przez ścianę naczyń m.in. komórek krwi i fibrynogenu. Skutkuje to miejscowym uwolnieniem mediatorów stanu zapalnego i tworzeniem się wokół drobnych naczyń mankietów fibrynowych, co utrudnia dyfuzję tlenu i substancji odżywczych do tkanek.

Owrzodzeniom żylnym podudzi prawie zawsze towarzyszą nasilone objawy przewlekłej niewydolności żylnej, które możemy stwierdzić w badaniu podmiotowym i przedmiotowym. Pacjenci zgłaszają subiektywne dolegliwości, takie jak uczucie ciężkości nóg, sku...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Owrzodzenia tętnicze

Miażdżyca tętnic kończyn dolnych prowadzi do upośledzenia napływu krwi tętniczej do tkanek kończyn dolnych i wystąpienia objawów ich przewlekłego niedokrwienia. Pacjenci skarżą [...]

Wskazania do hospitalizacji

Przyjmując pacjentów zgłaszających się na ostry dyżur z owrzodzeniami podudzi, w pierwszej kolejności trzeba wykluczyć stan krytycznego niedokrwienia kończyny dolnej. W przypadku wątpliwości co [...]

Podsumowanie

Owrzodzenia podudzi, zarówno pochodzenia żylnego, tętniczego, jak i mieszanego, są wynikiem dużego zaawansowania choroby podstawowej, dlatego każdy pacjent z przewlekłym, wielomiesięcznym, niediagnozowanym dotychczas [...]
Do góry