Kardiologia
Czy obniżanie granicznych i docelowych wartości ciśnienia tętniczego jest uzasadnione?
dr hab. n. med. Aleksander Prejbisz
prof. nadzw. IK prof. dr hab. n. med. Andrzej Januszewicz
Jesienią 2017 roku w Stanach Zjednoczonych wiele towarzystw naukowych, w tym American Heart Association i American College of Cardiology, opublikowało wytyczne postępowania w nadciśnieniu tętniczym, w których wskazano obniżone wartości graniczne i docelowe ciśnienia we wszystkich grupach chorych. Co prawda wyniki wielu badań i metaanaliz wskazują na zasadność intensywnej kontroli ciśnienia tętniczego, niemniej przy ustalaniu docelowych jego wartości trzeba brać pod uwagę wiele czynników klinicznych. Intensywna terapia hipotensyjna może m.in. zmniejszać ryzyko sercowo-naczyniowe, ale należy pamiętać, by przy wdrażaniu takiego leczenia dostosować jego tempo i intensywność do stanu ogólnego pacjenta i chorób współistniejących.
Wprowadzenie
W obowiązujących do niedawna wytycznych European Society of Hypertension i European Society of Cardiology (ESH/ESC) z 2013 roku za wartość graniczną rozpoznania i wartość docelową nadciśnienia tętniczego uznawano 140/90 mmHg. W odniesieniu do wartości docelowych obowiązywało wiele wyjątków:1
- chorzy na cukrzycę – docelowe wartości ciśnienia rozkurczowego <85 mmHg
- chorzy z przewlekłą chorobą nerek i jawnym białkomoczem – docelowe wartości ciśnienia skurczowego <130 mmHg
- chorzy w wieku podeszłym, ale <80 r.ż. – docelowe wartości ciśnienia skurczowego 140-150 mmHg; u chorych w tej grupie wiekowej w dobrym stanie ogólnym ciśnienie skurczowe powinno wynosić <140 mmHg
- chorzy w wieku bardzo podeszłym (>80 r.ż.) – u osób z wyjściowym ciśnieniem skurczowym ≥160 mmHg zaleca się jego obniżanie do 140-150 mmHg.
Po ponad czterech latach, jesienią 2017 roku, eksperci wielu amerykańskich towarzystw naukowych, w tym American Heart Association i American College of Cardiology (AHA/ACC), przedstawili nowe wytyczne postępowania w nadciśnieniu tętniczym, w których całkowicie zmieniono obowiązującą zarówno w wytycznych europejskich, jak i rodzimych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) klasyfikację nadciśnienia tętniczego (tab. 1) i zakres wartości docelowych ciśnienia tętniczego (tab. 2). Te radykalne zmiany wyrażające się obniżeniem wartości granicznych i docelowych ciśnienia tętniczego we wszystkich grupach chorych, szeroko komentowane nie tylko przez ekspertów, lecz także przez media, sprawiły, że w ciągu jednego dnia liczba chorych na nadciśnienie tętnicze w Stanach Zjednoczonych zwiększyła się o, bagatela, ponad 30 milionów osób.2-4
Komentowanie decyzji ekspertów amerykańskich stawia nas w trudnej sytuacji, gdyż pod koniec sierpnia tego roku ukażą się nowe wytyczne postępowania w nadciśnieniu tętniczym ESH/ESC, a w pierwszej połowie 2019 roku planowane jest wydanie nowych wyt...
