Wytyczne w praktyce

Chirurgia niezmiennie zalecaną metodą leczenia BCC – nowe wytyczne AAD

prof. dr hab. n. med. Aleksandra Lesiak1
dr n. med. Magdalena Ciążyńska2

1Klinika Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

2Oddział Chorób Rozrostowych, Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Aleksandra Lesiak, Klinika Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, ul. Kniaziewicza 1/5, 91-347 Łódź; tel. 42 251 61 92

Zgodnie z nowymi wytycznymi postępowania opracowanymi przez jedną z największych światowych organizacji zrzeszających dermatologów ze Stanów Zjednoczonych, Kanady oraz całego świata – American Academy of Dermatology (AAD) – leczenie chirurgiczne pozostaje preferowanym sposobem leczenia raka podstawnokomórkowego skóry (BCC – basal cell carcinoma). Zalecenia te opublikowano na łamach czasopisma „Journal of American Academy of Dermatology”. Eksperci zasiadający w grupie roboczej AAD jednoznacznie określili, że pozostałe metody niechirurgiczne, takie jak: krioterapia, terapia fotodynamiczna oraz radioterapia, wykazują zdecydowanie niższe wskaźniki wyleczeń, dlatego powinny być rozważane wyłącznie w przypadkach nowotworów o niskim ryzyku nawrotów, w sytuacjach gdy zabieg operacyjny jest przeciwwskazany lub niemożliwy do wykonania. W zaleceniach omówiono również techniki biopsji, ocenę stopnia zaawansowania guza i zapobieganie nawrotom BCC.

Wprowadzenie

Rak podstawnokomórkowy jest najczęstszym nowotworem występującym u ludzi. Częstość zachorowań na niego wzrasta bardzo dynamicznie.1 Ze względu na rangę problemu leczenie BCC od dawna stanowi istotny element praktyki klinicznej nie tylko dermatologów, lecz także chirurgów i lekarzy rodzinnych. W związku z tym wybór odpowiedniej metody terapeutycznej u chorego z rozpoznanym BCC jest ważnym i aktualnym tematem dyskusji medycznych. W celu ulepszenia wczesnej diagnostyki, rozpoznawania i leczenia raków podstawnokomórkowych skóry w nowych wytycznych członkowie grupy roboczej American Academy of Dermatology dokonali wszechstronnego przeglądu badań dotyczących możliwości profilaktycznych i terapeutycznych BCC.2

Diagnostyka

Zalecenia jednoznacznie wskazują, że w przypadku podejrzenia BCC diagnostyka powinna się opierać nie tylko na standardowym wywiadzie i badaniu klinicznym, lecz także na: biopsji wycinającej, biopsji ścinającej lub też biopsji punktowej. Odpowiedni dobór techniki biopsji powinien zależeć od klinicznych cech zmiany podejrzewanej o nowotworzenie, w tym od:

  • morfologii
  • spodziewanego podtypu histologicznego
  • oczekiwanej głębokości naciekania
  • historii naturalnej
  • lokalizacji anatomicznej.


Należy również wziąć pod uwagę czynniki osobnicze, takie jak tendencję do nadmiernego krwawienia czy trudności w gojeniu się ran, a także preferencje pacjentów i ich lekarzy.

Ze względu na niewielką częstość występowania przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych i narządów odległych standardowe klasyfikacje nowotworów, na przykład TNM (T – tumour [guz], N – node [węzeł], M – metastasis [przerzut]), w przypadku BCC są...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Możliwości terapeutyczne BCC

Przy wyborze najodpowiedniejszej metody leczenia BCC należy dokładnie ocenić: ryzyko nawrotów zmian, zachowanie funkcji narządu objętego nowotworem, oczekiwania pacjenta i potencjalne działania [...]

Obserwacja po leczeniu i profilaktyka

Oprócz zaleceń dotyczących leczenia pacjentów z BCC nowe wytyczne AAD zawierają również wskazówki z zakresu działań profilaktycznych u zdrowych osób oraz postępowania z pacjentami po [...]

Komentarz

Nowe wytyczne AAD (znacznie rozszerzone w stosunku do poprzednich opublikowanych w 1992 roku) są próbą ujednolicenia podejścia do diagnozy i leczenia najczęstszego z nieczerniakowych nowotworów [...]
Do góry