Wprowadzenie

Tężyczka to niekontrolowane, nadmierne, symetryczne skurcze mięśni będące objawem nadpobudliwości spoczynkowej mięśni związanej z zaburzeniami elektrolitowymi lub zasadowicą. Najczęstszą przyczyną tężyczki jest szybko narastająca hipokalcemia (z reguły przy znacznej hipokalcemii – stężeniu zjonizowanym wapnia <0,9 mmol/l odpowiadającym całkowitemu stężeniu wapnia <7 mg/dl) związana z niedoczynnością przytarczyc. Do częstych przyczyn tężyczki poza hipokalcemią należy alkaloza (tzw. tężyczka normokalcemiczna przebiegająca z prawidłowym stężeniem wapnia całkowitego). W trakcie rozwoju zasadowicy oddechowej (pH >7,45) spowodowanej hiperwentylacją zmniejsza się stopień jonizacji wapnia w surowicy (określany jako „względna hipokalcemia”) i często współwystępuje hipokaliemia spowodowana transmineralizacją towarzyszącą zasadowicy. Rzadszą od zasadowicy oddechowej przyczyną tężyczki normokalcemicznej jest hipomagnezemia towarzysząca zespołom złego wchłaniania, alkoholowemu zespołowi abstynencyjnemu i tubulopatiom. Bardzo rzadko ciężka hipomagnezemia może zahamować wydzielanie parathormonu (PTH) i wtórnie spowodować hipokalcemię.

Rozpoznanie napadu tężyczki

Rozpoznanie ma charakter kliniczny i opiera się na stwierdzeniu typowych objawów podmiotowych lub przedmiotowych. Pełnoobjawowa tężyczka charakteryzuje się nagłymi symetrycznymi kurczami mięśni obejmującymi przede wszystkim kończyny, z przewagą zg...