Podsumowanie

Neuralgia nerwu trójdzielnego jest postępującą i wyniszczającą chorobą. Charakteryzuje się ostrym, przeszywającym, na ogół krótkotrwałym bólem połowy twarzy, o różnym zakresie unerwienia przez nerw trójdzielny. Najczęściej ból dotyczy gałęzi V2 i V3. W każdym przypadku należy wykonać badanie MR w celu wykluczenia patologii kąta mostowo-móżdżkowego. Leczenie pierwszego rzutu obejmuje środki farmakologiczne. W razie braku skuteczności należy rozważyć metody chirurgiczne. Metody te dzielą się na uszkadzające przezskórne, takie jak ablacja termiczna, uszkadzanie mechaniczne (balon pod ciśnieniem), radiochirurgia, uszkadzanie gałęzi nerwu trójdzielnego glicerolem. Za metodę usuwającą przyczynę uznaje się dekompresję nerwu trójdzielnego, a w większości przypadków konflikt wywołany jest przez tętnicę móżdżkową górną. Odseparowanie tętnicy, rzadziej żyły, od nerwu filcem teflonowym w miejscu przejścia mieliny centralnej w obwodową jest uznane za złoty standard leczenia neuralgii nerwu trójdzielnego. Bóle u chorych ze stwardnieniem rozsianym gorzej odpowiadają zarówno na leczenie farmakologiczne, jak i chirurgiczne.

Radiochirurgia lub innego rodzaju rizotomie powinny być proponowane pacjentom, którzy nie mogą być kandydatami do MVD, lub tym, którzy jej nie chcą. U chorych z typową neuralgią częściej dochodzi do remisji w porównaniu z pacjentami z nietypowymi objawami. Trudno leczącymi się neuralgiami są te, które występują u chorych ze stwardnieniem rozsianym. Po skutecznej remisji uzyskanej dzięki zastosowaniu różnych form leczenia u tego typu chorych nawroty dolegliwości są częstsze niż u pozostałych pacjentów.8

Skuteczność leczenia neuralgii jest ściśle związana z doświadczeniem operatora. Trudno jednoznacznie obiektywizować wyniki leczenia bez brania pod uwagę tego czynnika.

TRIGEMINAL NEURALGIA

ABSTRACT

Trigeminal neuralgia is a progressive, debilitating disease. It is characterized by an acute, stabbing and generally short-term hemifacial pain which is associated with a different extent of innervation by the trigeminal nerve. The facial nerves II and III are most commonly affected. In each case, an MRI scan with contrast should be performed to rule out any pathologies of the cerebellopontine angle. In the first place, an attempt should be made to control pain pharmacologically. If pharmacological treatment is ineffective, surgical methods should be considered. The methods used are classified as follows: percutaneous procedures (thermolysis), mechanical procedures (balloon compression), radiosurgery, and glycerol-based procedures (neurolysis of the trigeminal nerve branches). Microvascular compression, which in most cases is oriented towards superior cerebellar artery, is considered a method which helps to remove the underlying cause. The separation of the artery, rather than the vein, from the nerve using a Teflon felt at the central myelin-peripheral myelin transition zone is considered a gold-standard treatment for trigeminal neuralgia. Trigeminal pain in patients with multiple sclerosis is most difficult to treat using either pharmacological and/or surgical methods.

Piśmiennictwo

1. Burchiel K. Surgical management of pain. [Internet]. 2014:174-179. https://books.google.pl/books/about/Surgical_Management_of_Pain.html?id=HKCkBQAAQBAJ&redir_esc=y.

2. van Hecke O, Austin SK, Khan RA, et al. Neuropathic pain in the general population: A systematic review of epidemiological studies. Pain 2014;155(4):654-62. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24291734.

3. Greenberg MS. Handbook of neurosurgery. [Internet] 2016:481-494. https://books.google.pl/books/about/Handbook_of_Neurosurgery.html?id=CMpPjwEACAAJ&redir_esc=y.

4. Sekhar L, Fessler R. Atlas of Neurosurgical Techniques: Brain. [Internet] 2006:100-103. http://books.google.pl/books/about/Atlas_of_Neurosurgical_Techniques.html?id=KS1UjCSFLdYC&pgis=1.

5. Jannetta PJ, McLaughlin MR, Casey KF. Technique of microvascular decompression. Technical note. Neurosurg Focus 2005;18(5):E5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15913281.

6. Cheng JS, Lim DA, Chang EF, Barbaro NM. A review of percutaneous treatments for trigeminal neuralgia. Neurosurgery 2014;10(Suppl. 1):25-33; discussion 33. https://academic.oup.com/ons/article-lookup/doi/10.1227/NEU.00000000000001687.

7. Harbaugh R, Shaffrey C, Couldwell W. Neurosurgery Knowledge Update. A Comprehensive Review. 1st edition. Thieme 2015, section II.

8. Bick SKB, Eskandar EN. Surgical Treatment of Trigeminal Neuralgia. Neurosurg Clin N Am Elsevier 2017;28(3):429-38. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1042368017300219?via%3Dihub.

9. Spetzler RF, Kalani MYS, Nakaji P. Neurovascular Surgery. 2nd edition. Thieme: 999-1006. https://www.thieme.com/books-main/neurosurgery/product/1780-neurovascular-surgery.

10. Elawamy A, Abdalla EEM, Shehata GA. Effects of Pulsed Versus Conventional Versus Combined Radiofrequency for the Treatment of Trigeminal Neuralgia: A Prospective Study. Pain Physician 2017;20(6):E873-81. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28934792.

11. Kondziolka D, Zorro O, Lobato-Polo J, et al. Gamma Knife stereotactic radiosurgery for idiopathic trigeminal neuralgia. J Neurosurg 2010;112(4):758-65. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19747055.

12. Bick AS, Mayer A, Levin N. From research to clinical practice: implementation of functional magnetic imaging and white matter tractography in the clinical environment. J Neurol Sci 2012;312(1-2):158-65. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21864850.

Do góry