Migrena przedsionkowa – migrenowe zawroty głowy

dr n. med. Monika Woźniak

Klinika Otolaryngologii CMKP, Warszawa

Adres do korespondencji: dr n. med. Monika Woźniak

Klinika Otolaryngologii CMKP, Mazowiecki Szpital Bródnowski

ul. Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa; e-mail: monikawozniak68@gmail.com

  • Szczegółowe omówienie epidemiologii, obrazu klinicznego i patogenezy migrenowych zawrotów głowy
  • Opis procesu diagnostycznego ze zwróceniem szczególnej uwagi na choroby współistniejące oraz omówienie najczęściej stosowanych metod leczenia



Zawroty głowy są subiektywną dolegliwością stanowiącą wyzwanie dla lekarzy wielu specjalności. W praktyce klinicznej wyróżniamy dwa typy zawrotów głowy: układowe, będące wrażeniem ruchu otoczenia lub własnego ciała, a także nieukładowe, czyli trudne do sprecyzowania doznanie niestabilności. W badaniu przeprowadzonym przez autorów niemieckich częstość występowania zawrotów nieukładowych waha się w granicach 17-30%, a zawrotów układowych – 3-10%1. Ze względu na tak duże rozpowszechnienie zawroty głowy stanowią istotny problem medyczny i społeczny. Postępowanie diagnostyczne u pacjentów dotkniętych tym schorzeniem jest trudnym i złożonym procesem, co wynika nie tylko z subiektywizmu, ale również niespecyficzności objawu.

Zawroty głowy mogą towarzyszyć dysfunkcjom różnych narządów i składać się na obraz kliniczny wielu schorzeń. Szczególne zainteresowanie klinicystów w ostatnich 4 dekadach budzą zawroty głowy towarzyszące migrenie ze względu na ich negatywny wpływ na jakość życia pacjentów, słabą rozpoznawalność i zbyt późne wdrażanie odpowiednich metod leczenia.

Definicja i terminologia

Zawroty głowy u osób z migreną można podzielić na:

  • zawroty głowy przyczynowo związane z migreną, czyli migrenowe zawroty głowy (migrena przedsionkowa, zawroty głowy związane z migreną)
  • inne zawroty głowy, których czynnikiem etiologicznym nie jest migrena, będące objawem stanów i chorób współistniejących z migreną.

Migrenowe zawroty głowy (MV – migrainous vertigo) definiowane są jako postać migreny, której istotą obrazu klinicznego są napady charakterystycznego, migrenowego bólu głowy oraz epizodyczne zawroty głowy o różnym charakterze, nasileniu, częstotliwości i czasie trwania. Nawracające ataki silnego bólu głowy w przebiegu migreny niejednokrotnie utrudniają codzienne funkcjonowanie pacjentów. Współistnienie zaś epizodycznych objawów przedsionkowych, ich napadowość i zmienność w czasie, dodatkowo potęguje negatywny wpływ choroby na jakość życia zarówno rodzinnego, jak i zawodowego. Dlatego też z klinicznego punktu widzenia istotne jest szybkie ustalenie rozpoznania i włączenie odpowiedniego leczenia. Mając na uwadze dużą częstość występowania migrenowych zawrotów głowy, eksperci niemieccy z Międzynarodowego Towarzystwa Bólów Głowy i Neurootologicznego Towarzystwa im. Bárány’ego zaproponowali wyodrębnienie w dodatku do International Classification of Headache Disorders (ICHD) tego rodzaju zawrotów pod nazwą migrena przedsionkowa i zaliczenie ich do zespołów epizodycznych mogących mieć związek z migreną. Podział migreny według aneksu do ICHD-3, wersja beta, przedstawiono w tabeli 1.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Definicja i terminologia

Zawroty głowy u osób z migreną można podzielić na:

Epidemiologia

Na podstawie licznych prac badawczych ostatnich lat udowodniono, że najczęstszą przyczyną epizodycznych zawrotów głowy są łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy (BPPV [...]

Obraz kliniczny

Migrenowe zawroty głowy są schorzeniem o bardzo zmiennym przebiegu klinicznym, w którym okresy zaostrzeń i remisji trwają różnie długo i są [...]

Patomechanizm

Procesy patomechaniczne leżące u podstaw migrenowych zawrotów głowy, podobnie jak patomechanizm migrenowych bólów głowy, nie zostały do końca poznane. Od wieków [...]

Diagnostyka migrenowych zawrotów głowy

Migrenowe zawroty głowy są schorzeniem z pogranicza dwóch specjalności – neurologii i laryngologii – dlatego postępowanie diagnostyczne zwykle przebiega dwutorowo. MV [...]

Diagnostyka różnicowa migrenowych zawrotów głowy

W diagnostyce różnicowej MV należy uwzględnić schorzenia obwodowej części narządu przedsionkowego, czyli chorobę Meniere’a, BPPV, zespół przetoki kanału półkolistego, oraz zaburzenia [...]

Leczenie migrenowych zawrotów głowy

Ze względu na duże rozpowszechnienie MV oraz ich negatywny wpływ na codzienne i zawodowe życie pacjentów ważnym tematem dla klinicystów jest [...]

Podsumowanie

Migrenowe zawroty głowy ze względu na znaczne rozpowszechnienie stanowią istotny problem społeczny w skali globalnej. Nie do końca poznany patomechanizm schorzenia [...]

Do góry