Badania elektrodiagnostyczne: elektroneurografia i elektromiografia
dr hab. n. med. Małgorzata Gaweł
- Omówienie podstawowych badań elektrodiagnostycznych stosowanych w diagnostyce neurologicznej obwodowego układu nerwowego, do których należą badanie elektroneurograficzne i elektromiograficzne oraz badania przeprowadzane w zaburzeniach transmisji nerwowo-mięśniowej
- Uproszczony opis sposobu, w jaki wykonywane są wyżej wymienione badania, z uwzględnieniem informacji, które mogą wnieść do procesu diagnostycznego, ich wskazań i względnych przeciwwskazań
Badania elektrodiagnostyczne, które stanowią podstawę diagnostyki w chorobach nerwowo-mięśniowych, ale również są stosowane w wielu przypadkach chorób neurologicznych w diagnostyce różnicowej, dzielą się na badania elektroneurograficzne (ENG – electroneurography) oraz badania elektromiograficzne (EMG – electromyography).
Podstawowe rodzaje badań elektrodiagnostycznych w chorobach nerwowo-mięśniowych
Badanie elektromiograficzne bada czynność mięśni, najczęściej z użyciem elektrody igłowej, ale także, choć znacznie rzadziej i zazwyczaj w kinezjologii, za pomocą elektrody powierzchniowej. W badaniu elektroneurograficznym badane jest przewodzenie w nerwach obwodowych z użyciem stymulacji elektrycznej, z wykorzystaniem prądu o niskim natężeniu (do 100 mA)1. Badane są w ten sposób zarówno włókna czuciowe, jak i włókna ruchowe nerwów obwodowych. W badaniu elektromiograficznym rejestrowany jest potencjał fizjologicznie generowany przez włókno mięśniowe.
Badania elektrodiagnostyczne są wykorzystywane jako rozszerzenie i uzupełnienie badania klinicznego i jako takie należy je zawsze traktować. W każdym przypadku trzeba stosować zindywidualizowany plan badania, odnoszący się do konkretnego pacjenta, który podlega częstej weryfikacji w ciągu kolejnych etapów badania. ENG i EMG są badaniami komplementarnymi, a diagnostykę zazwyczaj zaczyna się od badania przewodzenia w nerwach obwodowych. Są one najczęściej stosowanymi badaniami w diagnostyce grupy schorzeń obwodowego układu nerwowego, która obejmuje choroby motoneuronu (komórki ruchowej rogów przednich rdzenia kręgowego), korzeni rdzeniowych, splotów nerwowych, wielu włókien nerwowych, np. w polineuropatii (włókien czuciowych i ruchowych), pojedynczego nerwu obwodowego, a także zaburzeń transmisji nerwowo-mięśniowej i chorób mięśni2.
W chorobach nerwowo-mięśniowych wynik badań elektroneurograficznych i elektromiograficznych umożliwia określenie lokalizacji i rodzaju patologii w obrębie elementów obwodowego układu nerwowego, natomiast, co należy podkreślić, nie pozwala na ustalenie rozpoznania klinicznego1.
