Neurostymulacja w bólach głowy

dr hab. n. med. Anna Przeklasa-Muszyńska

Zakład Badania i Leczenia Bólu Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Anna Przeklasa-Muszyńska

Zakład Badania i Leczenia Bólu Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii,

Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński

ul. Śniadeckich 10, 31-531 Kraków

e-mail: aprzemusz@wp.pl

  • U pacjentów z bólami głowy w wielu przypadkach zastosowane leczenie (objawowe, profilaktyczne, farmakologiczne i niefarmakologiczne) nie spełnia oczekiwań ze względu na niedostateczną skuteczność lub występujące objawy niepożądane
  • Techniki neurostymulacyjne, szczególnie nieinwazyjne, mogą być cennym, skutecznym i bezpiecznym uzupełnieniem leczenia wielokierunkowego, przynosząc ulgę w dolegliwościach pacjentom z pierwotnymi bólami głowy

Bóle głowy są jedną z najczęstszych dolegliwości bólowych, jakie występują we współczesnym świecie, i mogą mieć istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie osób ich doznających. Przeprowadzono i opublikowano liczne badania pozwalające ustalić najskuteczniejsze i najbezpieczniejsze leczenie farmakologiczne. W wielu przypadkach zastosowane leczenie (objawowe, profilaktyczne, farmakologiczne i niefarmakologiczne) nie spełnia oczekiwań pacjenta ze względu na niedostateczną skuteczność lub występujące objawy niepożądane. Wciąż poszukuje się nowych możliwości leczenia zarówno farmakologicznego, jak i niefarmakologicznego dla tej grupy pacjentów. Metody neurostymulacyjne stanowią jeden z elementów w wielokierunkowym leczeniu bólu, które mają także zastosowanie w leczeniu bólów głowy. W terapii bólu wykorzystywane są metody inwazyjne i nieinwazyjne, oddziałujące na obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy. W wielu przypadkach pozwalają one lepiej kontrolować ból i poprawiać jakość życia również pacjentów z bólami głowy opornymi na inne metody leczenia1. Podstawowe założenie stymulacji to modulacja struktur układu nerwowego zaangażowanych pośrednio lub bezpośrednio w proces nocycepcji od momentu przetwarzania bodźca do jego percepcji na poziomie mózgowia.

Techniki inwazyjne w leczeniu bólu mogą być stosowane na poziomie nerwów obwodowych, czaszkowych, rdzeniowych, zwojów nerwowych czy mózgowia (stymulacja nerwów potylicznych, zwoju skrzydłowo-podniebiennego, głęboka stymulacja mózgu). Techniki nieinwazyjne mogą oddziaływać na poziomie obwodowym (elektrostymulacja przezskórna, nieinwazyjna stymulacja nerwu błędnego) lub ośrodkowym (przezczaszkowa stymulacja magnetyczna, przezczaszkowa stymulacja prądem). Szczególną uwagę warto zwrócić na zastosowanie metod nieinwazyjnych neurostymulacji jako możliwość uzupełnienia leczenia farmakologicznego, natomiast metody inwazyjne powinny być stosowane tylko w przypadkach opornych na inne metody leczenia.

Techniki nieinwazyjne obwodowe

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Techniki nieinwazyjne ośrodkowe

Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS – transcranial magnetic stimulation) stosowana jest w leczeniu ataków migreny i prewencyjnie. Używane są różne techniki stymulacji [...]

Techniki neurostymulacyjne inwazyjne w obrębie głowy

Najczęściej stosowanymi metodami stymulacji na poziomie nerwów obwodowych w pierwotnych bólach głowy są stymulacja nerwu potylicznego oraz stymulacja gałęzi nerwu trójdzielnego [...]

Podsumowanie

Opisane metody neurostymulacyjne mogą być proponowane pacjentom, u których leczenie farmakologiczne nie przynosi satysfakcjonujących rezultatów. We współczesnym leczeniu bólu stosuje się [...]

Do góry