Dla pacjenta

Soczewki kontaktowe

mgr Ewa Kurnik

dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska

Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Medium rycina 1 autor  salom opt

1. Do jakiej wady można stosować soczewki kontaktowe?

Soczewką kontaktową koryguje się zarówno nadwzroczność (do ok. +6 dioptrii), krótkowzroczność (do ok. -10 dioptrii), jak i astygmatyzm (do ok. -2,5 dioptrii). Obecnie stosuje się też soczewki dla wyższych wad niż wymienione, jednak wymaga to indywidualnego zamówienia i produkcji.

Dostępne są również soczewki multifokalne, wieloogniskowe (inaczej progresywne), czyli korygujące zarówno wady wzroku do dali, jak i starczowzroczność (występujące po 40 r.ż. pogorszenie ostrości wzroku z bliska).


2. Jak zakładać i zdejmować soczewki kontaktowe?

Zakładanie soczewek kontaktowych jest łatwe, pod warunkiem że pacjent uzbroi się w cierpliwość i dobrze do tego przygotuje. Na początku należy sprawdzić, czy opakowanie, w którym znajduje się soczewka, jest szczelnie zamknięte i czy nie minął termin ważności. Trzeba oznaczyć prawą i lewą soczewkę, jeśli mają one różne moce, aby nie doszło do pomyłki. Następnym krokiem jest dokładne umycie rąk i osuszenie ich czystym ręcznikiem, który nie pozostawia włókien.

Po otwarciu opakowania należy wylać płyn wraz z soczewką w zagłębienie dłoni lub palcem wskazującym delikatnie wyjąć soczewkę z opakowania. Trzeba sprawdzić, czy nie jest uszkodzona (pęknięta, naderwana, wyschnięta) i czy jest odwrócona na właściwą stronę. Można to sprawdzić na trzy sposoby przez:

A. Umieszczenie soczewki na opuszce palca wskazującego i sprawdzenie jej kształtu. Jeśli jest ułożona prawidłowo, jej kształt przypomina miseczkę, jeśli nie – przypomina spodek z brzegami wywiniętymi na zewnątrz.

B. Zginanie w palcach. Należy umieścić soczewkę między kciukiem a palcem wskazującym i spróbować ją zgiąć. Jeśli jej brzegi zginają się do środka, to soczewka jest na właściwej stronie. Jeśli zaś brzegi wyginają się na zewnątrz, wówczas należy soczewkę obrócić.

C. Obserwację napisu wygrawerowanego na brzegu soczewki. Soczewkę trzeba umieścić na opuszce palca wskazującego i spojrzeć pod światło. Jeśli znajduje się na właściwej stronie, to w zależności od firmy i rodzaju soczewki będą widoczne litery bądź cyfry. Jeśli są one widziane do góry nogami, to należy obrócić soczewkę.


Następnie soczewkę umieszcza się na opuszce palca wskazującego. Środkowym palcem tej samej dłoni odciąga się w dół dolną powiekę, a drugą ręką odciąga i przytrzymuje górną powiekę. W tym momencie należy umieścić soczewkę na oku, starając się przy tym nie mrugać i nie zamykać oka.

Przed przystąpieniem do zdjęcia soczewek konieczne jest dokładne umycie i wysuszenie rąk. Następnie trzeba delikatnie rozsunąć dolną i górną powiekę środkowymi palcami obu dłoni, spojrzeć w górę i palcem wskazującym dolnej dłoni ostrożnie zsunąć soczewkę w dół, na białą część oka, czyli spojówkę. Soczewkę zdejmuje się, chwytając ją palcem wskazującym i kciukiem.


3. Soczewki jednodniowe, tygodniowe czy miesięczne – jakie wybrać?

Na podstawie dokładnego wywiadu z pacjentem, jego stylu życia oraz stanu narządu wzroku (np. tendencji do suchego oka, stanu rogówki, liczby godzin snu i czuwania) specjalista dobiera bezpieczny rodzaj soczewek i ustala tryb ich noszenia. Jeśli soczewki noszone są okazjonalnie, to warto zastanowić się nad jednodniowymi. Dla osób mających problem z aplikacją soczewek dobrym rozwiązaniem mogą być soczewki miesięczne do przedłużonego noszenia, których nie zdejmuje się na noc. Jednak stosowanie tego typu soczewek musi odbywać się pod ścisłą kontrolą okulisty.


4. Czy można się malować, czytać w soczewkach kontaktowych, pływać oraz stosować je przy alergii?

Można używać soczewek kontaktowych i się malować, należy jednak pamiętać o przestrzeganiu pewnych zasad:

  • soczewki aplikuje się przed nałożeniem makijażu
  • nie zaleca się tłustych kosmetyków i tuszu wydłużającego rzęsy z włókienkami
  • kreskę maluje się pod linią rzęs, a nie na wewnętrznej krawędzi powieki
  • należy zachować szczególną ostrożność podczas zmywania makijażu – lepiej zdjąć soczewki przed demakijażem.


Jak najbardziej można czytać w soczewkach kontaktowych. Jeśli pacjent nie ma wady wzroku do dali, a wymaga korekcji do bliży, to można zastosować soczewki multifokalne, wieloogniskowe.

Do pływania zaleca się jednodniowe soczewki kontaktowe. Inny rodzaj (tygodniowe, miesięczne) może być nośnikiem bardzo groźnych bakterii znajdujących się w wodzie. Soczewki jednodniowe należy założyć przed wejściem na basen i wyrzucić zaraz po jego opuszczeniu. Dla dodatkowej ochrony warto założyć również okulary do pływania. Rzadkie, ale poważne zapalenie rogówki zdarza się zwłaszcza u osób pływających w basenie w soczewkach miesięcznych.

Osoby z objawami alergii powinny skonsultować ze specjalistą, czy mogą nosić soczewki. Jeśli istnieje taka możliwość, to należy wybierać soczewki jednodniowe oraz ograniczać czas ich noszenia. Stosowanie kropli nawilżających bez konserwantów może łagodzić objawy alergii.

Do góry