Zapalenie spojówek – diagnostyka, leczenie i zapobieganie

dr n. med. Kamil Kaczorowski1

lek. Natalia Kaczorowska2

lek. Tomasz Goździewicz1

1Oddział Okulistyczny Kliniki Kalmedica w Kaliszu

2Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji: dr n. med. Kamil Kaczorowski, ul. Opolska 23B/29, 52-010 Wrocław , e-mail: drkamilkaczorowski@gmail.com

  • Omówienie najważniejszych zagadnień dotyczących diagnostyki i postępowania w zapaleniach spojówek o różnej etiologii oraz sposobów zapobiegania szerzeniu się tego schorzenia
  • Treść artykułu oparto na najnowszych wytycznych American Academy of Ophthalmology z 2018 roku

Zapalenie spojówek to rozpoznanie obejmujące różnorodne grupy chorób. Występuje na całym świecie, dotyczy wszystkich grup wiekowych, warstw społecznych i obu płci. Choroba ta rzadko powoduje trwałe uszkodzenie wzroku lub uszkodzenia strukturalne, ale jest obciążająca ekonomicznie ze względu na powodowanie nieobecności w pracy i szkole, a także generowanie kosztów wizyt lekarskich, testów diagnostycznych i leków1.

Zapalenie spojówek można zaklasyfikować w zależności od etiologii jako nieinfekcyjne lub zakaźne. Niezakaźne typy obejmują zapalenia spojówek alergiczne, mechaniczne, immunologiczne i nowotworowe, przy czym mogą one się nakładać. Przyczynami zakaźnego zapalenia spojówek mogą być zakażenia wirusowe i bakteryjne.

Biorąc po uwagę przebieg choroby, wyróżniamy ostre, przewlekłe lub nawracające zapalenie spojówek. Ważne jest, aby odróżnić pierwotną chorobę spojówki od sytuacji, w których zapalenie spojówek jest wtórne do chorób układowych lub ocznych. Na przykład zespół suchego oka i zapalenie powiek są najczęstszymi przyczynami zapalenia spojówek i leczenie każdego z nich powinno być ukierunkowane na korygowanie podstawowych problemów2. Choroby ogólnoustrojowe, takie jak rzeżączka lub atopia, również mogą powodować zapalenie spojówek, a leczenie musi uwzględniać podstawową chorobę ogólnoustrojową. Przewlekłe, jednooczne lub oporne zapalenie spojówek może wskazywać na leżące u podstaw nowotwory, takie jak rak łojowy lub rak płaskonabłonkowy. W artykule opieramy się na najnowszych wytycznych American Academy of Ophthalmology (AAO) z 2018 roku3.

Diagnostyka

Niektóre przypadki zapalenia spojówek można rozpoznać na podstawie historii choroby i badania (np. wirusowe zapalenie spojówek współwystępujące z zakażeniem górnych dróg oddechowych). Wirusowe testy diagnostyczne nie są rutynowo stosowane w praktyce.

Posiewy w przypadku typowego zapalenia spojówek są rzadko pomocne w podejmowaniu decyzji o sposobach leczenia. Posiewy i wymazy do badań cytologicznych oraz specjalne barwienia są wskazane w przypadku podejrzenia zakaźnego zapalenia spojówek nowor...

Postępowanie

Alergiczne zapalenie spojówek

W postępowaniu w alergicznym zapaleniu spojówek zastosowanie mają proste środki, które obejmują noszenie okularów przeciwsłonecznych jako bariery dla alergenów w powietrzu, stosowanie zimnych kompresów, preparatów sztucznych łez, unikanie pocieran...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zapobieganie

Do ochrony przed narażeniem na substancje chemiczne i toksyny stosuje się odpowiednie środki ochrony oczu, najważniejsze są okulary ochronne. Osoby noszące soczewki [...]

Podsumowanie

W celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się choroby w populacji i minimalizowania go niezbędna jest porada okulistyczna w każdym przypadku zakaźnych odmian zapalenia spojówek. Sposoby transmisji obejmują kontakt [...]
Do góry