Wykrywanie wczesnych zmian nowotworowych z użyciem światła o wąskim spektrum (NBI)
Lek. Magdalena Wacławek
Dr hab. med. Jarosław Miłoński
Prof. dr hab. med. Jurek Olszewski
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie endoskopii związanej z użyciem światła o wąskim spektrum (narrow band imaging – NBI) jako nowoczesnej metody wykrywania wczesnych zmian nowotworowych w obrębie głowy i szyi. NBI doczekało się już wielu badań klinicznych badających zarówno czułość, swoistość w wykrywaniu pierwotnych wczesnych zmian nowotworowych, jak i przydatność w czasie operacji w celu zachowania marginesu podczas resekcji złośliwych zmian czy też poszukiwania ognisk wznowy u pacjentów po leczeniu operacyjnym, radioterapii, radiochemioterapii.
Obrazowanie za pomocą światła o wąskim spektrum daje nadzieję na skuteczny monitoring pacjentów po zastosowanym leczeniu nowotworów górnego odcinka dróg oddechowych i drogi pokarmowej. Dlatego tak ważna jest kontynuacja badań i propagowanie idei endoskopii z wykorzystaniem światła o wąskim spektrum.
Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Nowotworów nowotwory głowy i szyi stanowiły w 2012 roku 9 proc. wszystkich nowotworów rozpoznanych u mężczyzn oraz 5 proc. u kobiet. Dane WHO pokazują, że każdego roku rozpoznaje się na świecie 550 tys. nowych zachorowań na nowotwory jamy ustnej i gardła oraz 160 tys. krtani. Szacuje się, że rocznie na nowotwory głowy i szyi umiera ok. 400 tys. osób.
Pierwsze objawy nowotworów górnego odcinka dróg oddechowych i drogi pokarmowej są niecharakterystyczne i często mało niepokojące dla pacjentów. Powoduje to wysoki stopień zaawansowania w momencie wykrycia i przekłada się na niekorzystne rokowanie. Leczenie jest bardzo trudne i wymaga szczegółowego monitorowania po jego zakończeniu.[1]
Niezmiernie ważne jest poszukiwanie metody wczesnego wykrywania zmian nowotworowych górnego odcinka dróg oddechowych i drogi pokarmowej. Wydaje się, że taką możliwość stwarza nowoczesna endoskopia z wykorzystaniem światła o wąskim spektrum. W porównaniu ze standardową endoskopią z użyciem białego światła, w której możemy zaobserwować jedynie makroskopowy wygląd zmiany, endoskopia z wykorzystaniem NBI pozwala na wgląd w procesy neoangiogenezy błony śluzowej i podśluzowej obserwowanych patologii. Z tego powodu nazywana bywa czasem biopsją optyczną.[2] Oczekujemy, że w przyszłości endoskopia z wykorzystaniem NBI spowoduje zmniejszenie liczby niepotrzebnych biopsji oraz fałszywie ujemnych wyników histopatologicznych.[2] Celem niniejszej pracy jest przedstawienie endoskopii, związanej z użyciem światła o wąskim spektrum jako nowoczesnej metody wykrywania wczesnych zmian nowotworowych w obrębie głowy i szyi.
