• obrzęk i bladość lub zasinienie małżowin nosowych, bruzdę alergiczną nosa (sugerujące alergiczny nieżyt nosa)

• skrzywienie przegrody nosa, obrzęk i przekrwienie małżowin nosowych (wskazujące na przewlekły nieżyt nosa)

• stałe/okresowe oddychanie ustami, obrzęk nasady nosa, podkrążone oczy, wada zgryzu (wysunięcie szczęki do przodu) – sugerujące przerost migdałka gardłowego

• pogrudkowanie tylnej ściany gardła, obecność wydzieliny na tylnej ścianie gardła, upośledzenie drożności nosa – charakterystyczne dla przewlekłego zapalenia zatok obocznych nosa.

Leczenie przewlekłego kaszlu

Leczenie przewlekłego kaszlu u dzieci jest wyłącznie przyczynowe. Należy dążyć do rozpoznania choroby objawiającej się kaszlem i wówczas zalecić stosowną do rozpoznania terapię.

Stosowanie leków objawowych, takich jak butamirat, kodeina czy dekstrometorfan jest nieskuteczne, może spowodować objawy niepożądane i opóźnić prawidłową diagnostykę.14

Przy podejrzeniu wariantu kaszlowego astmy można podjąć próbę leczenia steroidami wziewnymi – w wyraźnie określonych ramach czasowych. Brak poprawy po leczeniu przemawia przeciw astmie, należy przerwać terapię, nie zwiększać dawek. Poprawa po leku nie jest jeszcze jednoznaczna z rozpoznaniem choroby – należy odstawić leczenie i obserwować, czy kaszel powróci.5

Jeżeli przyczyny nie udaje się ustalić i rozpoznaje się izolowany kaszel nieswoisty, można również przyjąć postawę wyczekującą, gdyż kaszel ten bardzo często ustępuje samoistnie.15 W razie utrzymywania się objawu w trakcie kolejnych wizyt należy pogłębić wywiad i ponownie przeprowadzić szczegółowe badanie przedmiotowe, poszukując wskazówek sugerujących etiologię kaszlu, bądź skierować dziecko do specjalisty. Jedynie leczenie przyczynowe ma szansę zakończyć się powodzeniem, jeżeli przyczyna kaszlu jest inna niż tylko pozakaźna nadreaktywność receptorów.

Do góry