Zdrowy i donoszony noworodek nie wymaga tak dużej uwagi jak noworodek przedwcześnie urodzony. Zwiększająca się przeżywalność wcześniaków, zwłaszcza tych z bardzo małą urodzeniową masą ciała, i problemy zdrowotne związane z ich niedojrzałością sprawiają, że te dzieci trzeba otoczyć szczególną opieką.

Wprowadzenie

Opieka nad noworodkiem – zarówno donoszonym, jak i urodzonym przedwcześnie (tab. 1) – należy do podstawowych obowiązków pediatry. W ostatnim czasie poprawa jakości opieki medycznej nad noworodkami, zwłaszcza tymi z bardzo małą i ekstremalnie małą urodzeniową masą ciała, wpłynęła na znaczne zmniejszenie ich umieralności. Grupę „dzieci ryzyka” zagrożonych nieprawidłowym rozwojem stanowią przede wszystkim te drugie, co stawia przed lekarzami nowe wyzwania. Zmienił się zakres problemów zdrowotnych i rozwojowych dotyczących wcześniaków, zwiększa się też liczba dzieci przewlekle chorych, które wymagają wczesnej diagnostyki. Aby zapewnić im prawidłową opiekę po wypisie ze szpitala, lekarz i pielęgniarka muszą posiadać odpowiednią wiedzę na temat wspomnianych problemów, profilaktyki chorób oraz strategii żywieniowej u tych małych pacjentów.

Kiedy noworodek jest gotowy do wypisu ze szpitala?

Przed ukończeniem 12 godziny życia należy przeprowadzić pierwsze badanie lekarskie – tzw. bilans zerowy. Wypis zdrowego noworodka do domu najczęściej jest możliwy po 48 godzinach życia i po wykonaniu badań przesiewowych. Noworodki, które przyszły na świat drogą cięcia cesarskiego, zazwyczaj opuszczają szpital dobę później.

Zdrowe i urodzone w terminie noworodki spełniają następujące kryteria:

• utrzymują stałą temperaturę ciała w otwartym środowisku
• karmione piersią lub smoczkiem nie mają problemów z oddychaniem, czyli osiągają synchronizację ssania, połykania i oddychania (problem ze zsynchronizowaniem tych czynności częściej występuje u wcześniaków)
• wykazują stały przyrost masy ciała (20-30 g/kg/24 h), jednakże w warunkach, kiedy preferowany jest wczesny wypis (po 48 godzinach), noworodek jest w okresie fizjologicznego spadku masy ciała (jej dopuszczalna utrata to 10% urodzeniowej masy ciała).

Przed wypisem matce udziela się wskazówek co do podstawowych zasad opieki nad noworodkiem. Rodzice otrzymują: książeczkę zdrowia dziecka i kartę informacyjną leczenia szpitalnego, która zawiera najważniejsze informacje dla lekarza pediatry. Oprócz...

Zakres badań profilaktycznych po wypisie ze szpitala

Między 1 a 6 tygodniem życia powinny się odbyć co najmniej 4 wizyty patronażowe położnej, z czego pierwsza z nich – w 1 lub 2 dniu pobytu noworodka w domu. Z kolei między 1 a 4 tygodniem życia po wypisie ze szpitala przewidziana jest wizyta patron...