Podsumowanie

Dzieci są optymalnymi kandydatami do immunoterapii alergenowej, która jest obecnie uznawana za jedyną możliwość przyczynowego leczenia chorób atopowych układu oddechowego. Kliniczne wskazania do AIT obejmują okresowy lub przewlekły alergiczny nieżyt nosa i spojówek, w tym miejscowy alergiczny nieżyt nosa, w stopniu od umiarkowanego do ciężkiego oraz astmę atopową epizodyczną i przewlekłą od lekkiej do umiarkowanej (najczęściej z towarzyszącym alergicznym nieżytem nosa). Metoda ta u chorych potencjalnie zmienia naturalny przebieg choroby, łagodząc jej objawy, zmniejszając zapotrzebowanie na leki objawowe i poprawiając jakość życia. Wykazano skuteczność 3-letniego leczenia za pomocą AIT u dzieci z klinicznie istotną alergią na roztocze kurzu domowego, pyłek traw, żyta i pyłek drzew. Mechanizm działania AIT wiąże się z indukcją tolerancji immunologicznej i z działaniem przeciwzapalnym. Lek w postaci naturalnego ekstraktu alergenowego, dépôt lub w formie alergoidu może być podawany według zaleceń producenta drogą podskórną lub podjęzykową (dotyczy tylko naturalnego ekstraktu alergenowego). Optymalnie preparat powinien charakteryzować się małą alergogennością (wpływ na objawy niepożądane) przy dużej immunogenności (wpływ na skuteczność leczenia). Dodatkowym warunkiem rozpoczęcia AIT jest wykluczenie bezwzględnych przeciwwskazań do leczenia, do których poza ciężkimi przewlekłymi chorobami należy wiek dziecka – za dolną granicę przyjmuje się 5 r.ż. Ponieważ AIT jest procedurą podwyższonego ryzyka, muszą być spełnione wszelkie wymogi formalne (odpowiednie wyposażenie placówki, fachowość personelu medycznego posiadającego kwalifikacje do prowadzenia AIT) zapewniające bezpieczeństwo leczenia. Niezbędna jest zgoda pacjenta i jego opiekunów.

Przy spełnieniu powyższych wymogów AIT jest procedurą bezpieczną, a ryzyko działań niepożądanych się zmniejsza, choć nie znika całkowicie, dlatego zawsze trzeba być przygotowanym do interwencji na wypadek wystąpienia anafilaksji.

Principles of allergen immunotherapy in children

Abstract

Children are optimal candidates for allergen immunotherapy (AIT), which is currently regarded as the only treatment of atopic diseases of the respiratory tract that can modify the underlying cause. Clinical indications for AIT comprise moderate to severe symptoms of intermittent or persistent allergic rhinitis/rhinoconjunctivitis, local allergic rhinitis, as well as episodic and persistent (mild to moderate) atopic asthma (usually with comorbid allergic rhinitis). When used for these indications, AIT alleviates the natural course of atopic disease, decreases the need for symptomatic treatment and improves the child’s quality of life. The effectiveness of 3-year AIT in children with clinically relevant allergy to house dust mites, grass, rye and trees pollen has been documented. The mechanism of action is based on the induction of immunotolerance and an anti-inflammatory effect, regardless of the route of administration, which can be subcutaneous or sublingual. The different forms of allergen available (natural extract, depot extract or allergoid) should be minimally allergogenic (safety) and highly immunogenic (efficacy). Before starting AIT, not only appropriate inclusion criteria should be met, but also the treatment exclusion criteria should be reviewed. For inhalant allergy AIT is not recommended for children younger than 5 years old. AIT is regarded as a high-risk procedure; accordingly, all safety and formal requirements must be fulfilled. This makes AIT safe, though medical staff should always be prepared to handle anaphylaxis during the treatment.

Piśmiennictwo

1. Calderón M, Cardona V, Demoly P. One hundred years of allergen immunotherapy European Academy of Allergy and Clinical Immunology celebration: review of unanswered questions. EAACI 100 Years of Immunotherapy Experts Panel. Allergy 2012;67(4):462-76.

2. Halken S, Larenas-Linnemann D, Roberts G, et al. EAACI guidelines on allergen immunotherapy: prevention of allergy. Pediatr Allergy Immunol 2017;28(8):728-45.

3. Bonertz A, Roberts GC, Hoefnagel M, et al. Challenges in the implementation of EAACI guidelines on allergen immunotherapy: a global perspective on the regulation of allergen products. Allergy 2018;73(1):64-76.

4. Rose K, Kopp MV. Pediatric investigation plans for specific immunotherapy: questionable contributions to childhood health. Pediatr Allergy Immunol 2015;26(8):695-701.

5. Jutel M, Agache I, Bonini S, et al.. International consensus on allergen immunotherapy II: mechanisms, standardization, and pharmacoeconomics. J Allergy Clin Immunol 2016;137(2):358-68.

6. Roberts G, Pfaar O, Akdis CA, et al. EAACI guidelines on allergen immunotherapy: allergic rhinoconjunctivitis. Allergy 2018;73(4):765-98.

7. Dhami S, Kakourou A, Asamoah F, et al. Allergen immunotherapy for allergic asthma: a systematic review and meta-analysis. Allergy 2017;72(12):1825-48.

8. Pfaar O, Bonini S, Cardona V, et al; FASIT group. Perspectives in allergen immunotherapy: 2017 and beyond. Allergy 2018;73(Suppl 104):5-23.

9. Jutel M, Agache I, Bonini S, et al. International consensus on allergy immunotherapy. J Allergy Clin Immunol 2015;136(3):556-68.

10. Canonica GW, Cox L, Pawankar R, et al. Sublingual immunotherapy: World Allergy Organization position paper 2013 update. World Allergy Organ J 2014 28;7(1):6.

11. Tsilochristou O, Kyriakakou M, Manolaraki I, et al. Detection of local allergic rhinitis in children with chronic, difficult-to-treat, non-allergic rhinitis using multiple nasal provocation tests. Pediatr Allergy Immunol. Pediatr Allergy Immunol. 2019 Jan 27. doi: 10.1111/pai.13021.

12. Sturm GJ, Varga EM, Roberts G, et al. EAACI guidelines on allergen immunotherapy: Hymenoptera venom allergy. Allergy 2018;73(4):744-64.

13. Pfaar O, Bachert C, Bufe A, et al. Guideline on allergen-specific immunotherapy in IgE-mediated allergic diseases: S2k Guideline of the German Society for Allergology and Clinical Immunology (DGAKI), the Society for Pediatric Allergy and Environmental Medicine (GPA), the Medical Association of German Allergologists (AeDA), the Austrian Society for Allergy and Immunology (ÖGAI), the Swiss Society for Allergy and Immunology (SGAI), the German Society of Dermatology (DDG), the German Society of Oto- Rhino-Laryngology, Head and Neck Surgery (DGHNO-KHC), the German Society of Pediatrics and Adolescent Medicine (DGKJ), the Society for Pediatric Pneumology (GPP), the German Respiratory Society (DGP), the German Association of ENT Surgeons (BV-HNO), the Professional Federation of Paediatricians and Youth Doctors (BVKJ), the Federal Association of Pulmonologists (BDP) and the German Dermatologists Association (BVDD). Allergo J Int 2014;23(8):282-319.

14. Fauquert JL, Jedrzejczak-Czechowicz M, Rondon C, et al; Interest Group on Ocular Allergy (IGOA) from the European Academy of Allergy and Clinical Immunology. Conjunctival allergen provocation test: guidelines for daily practice. Allergy 2017;72(1):43-54.

15. Pitsios C, Demoly P, Bilò MB, et al. Clinical contraindications to allergen immunotherapy: an EAACI position paper. Allergy 2015;70(8):897-909.

16. Zajdel-Całkowska J. Dokumentacja medyczna w immunoterapii alergenowej – uwagi prawnika. Alergol Pol 2018;5(3):163-7.

17. Cox L, Larenas-Linnemann D, Lockey RF, Passalacqua G. Speaking the same language: The World Allergy Organization Subcutaneous Immunotherapy Systemic Reaction Grading System. J Allergy Clin Immunol 2010;125(3):569-74.

18. Rodríguez Del Río P, Vidal C, Just J, et al. The European Survey on Adverse Systemic Reactions in Allergen Immunotherapy (EASSI): a paediatric assess-

ment. Pediatr Allergy Immunol 2017;28(1):60-70.

19. Passalacqua G, Baena-Cagnani CE, Bousquet J, et al. Grading local side effects of sublingual immunotherapy for respiratory allergy: speaking the same language. J Allergy Clin Immunol 2013;132(1):93-8.

20. Tophof MA, Hermanns A, Adelt T, et al. Side effects during subcutaneous immunotherapy in children with allergic diseases. Pediatr Allergy Immunol 2018;29(3):267-74.

21. Rice JL, Diette GB, Suarez-Cuervo C, et al. Allergen-specific immunotherapy in the treatment of pediatric asthma: A systematic review. Pediatrics 2018;141(5). pii: e20173833.

22. Matsuoka T, Bernstein DI, Masuyama K, et al. Pooled efficacy and safety data for house dust mite sublingual immunotherapy tablets in adolescents. Pediatr Allergy Immunol 2017;28(7):661-7.

23. Lin SY, Azar A, Suarez-Cuervo C, et al. Role of sublingual immunotherapy in the treatment of asthma: An updated systematic review. Int Forum Allergy Rhinol 2018;8(9):982-92.

24. Blanco C, Bazire R, Argiz L, Hernández-Peña J. Sublingual allergen immunotherapy for respiratory allergy: a systematic review. Drugs Context 2018;7:212552.

25. Pfaar O, Demoly P, Gerth van Wijk R, et al; European Academy of Allergy and Clinical Immunology. Recommendations for the standardization of clinical outcomes used in allergen immunotherapy trials for allergic rhinoconjunctivitis: an EAACI Position Paper. Allergy 2014;69(7):854-67.

Do góry