Profilaktyka alergii – postępowanie we wczesnym okresie życia
dr n. med. Alina Kowalczykiewicz-Kuta
- Omówienie mikrobiotycznej teorii rozwoju alergii, mechanizmów powstawania chorób alergicznych i ich etiologii (czynników genetycznych i środowiskowych)
- Wpływ diety kobiety w ciąży i karmiącej piersią oraz sposobu żywienia niemowląt i małych dzieci na ich rozwój i zdrowie w przyszłości
- Sposoby zapobiegania alergii: stosowanie probiotyków i prebiotyków, DHA i EPA oraz witaminy D
Alergia (gr. állos + érgon) to termin wprowadzony przez von Pirqueta w 1906 roku na określenie zmienionej reaktywności organizmu. Od tak dawna choroby alergiczne stanowią jeden z ważniejszych problemów zdrowotnych ludzi. Na początku XX wieku były rzadkością, ale już w II połowie XX wieku dynamiczny wzrost gospodarczy i ekonomiczny wpłynął na zwiększenie częstości ich występowania. W ostatnich 30 latach obserwuje się coraz większą zapadalność na choroby alergiczne zarówno u dzieci, jak i dorosłych1.
Epidemiologia
Według European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI) choroby alergiczne dotyczą 35% populacji europejskiej, w tym astmę rozpoznaje się u 7-15% osób, alergiczny nieżyt nosa i spojówek (ANNS) – u 15-20%, a atopowe zapalenie skóry (AZS) – u 25-30%. Prognoza dotycząca rozwoju chorób alergicznych jest niepokojąca, przewiduje bowiem, że w 2020 roku wyżej wymienione choroby będą występowały u 40-50% populacji (Biała Księga Alergii 2011)2. W badaniach przeprowadzonych w Polsce wskazano na dużą zachorowalność na alergię również w naszej populacji, zarówno wśród dzieci, jak i u dorosłych. Na podstawie badania Epidemiology of Allergic Disorders in Poland (ECAP) oszacowano częstość występowania alergii w naszym kraju w zależności od wieku: 6-7 lat – 45%, 13-14 lat – 47%, 20-45 lat – 52%3.
Alergia pokarmowa jest najwcześniejszą manifestacją atopowej choroby alergicznej. Zgodnie z obecnie obowiązującym w Europie nazewnictwem alergię pokarmową definiuje się jako odpowiedź organizmu na spożyty pokarm, w której udowodniono IgE-zależny lub IgE-niezależny mechanizm immunologiczny. Wszystkie inne niepożądane reakcje pokarmowe bez udziału immunologicznych mechanizmów patogenetycznych to nietolerancje pokarmowe (metaboliczne, farmakologiczne, toksyczne), które mogą mieć podobny obraz kliniczny. Alergia pokarmowa zasługuje na szczególną uwagę, gdyż jej objawy mogą się ujawniać już w najmłodszym wieku, np. atopowe zapalenie skóry, które pojawia się w okresie niemowlęcym, w około 80% przypadków rozwija się najczęściej około 3 miesiąca życia. Na podstawie badań epidemiologicznych częstość występowania alergii pokarmowej szacuje się na 4-8% u dzieci oraz na 2-3% u dorosłych, a wzrost zachorowań na alergię pokarmową w ciągu ostatnich 10 lat sięga 10%4-7.
