Na ważny temat
Czy samobójstwom można zapobiegać?
Prof. dr hab. med. Antoni Florkowski
W zapobieganiu samobójstwom muszą wziąć udział wszystkie osoby, które zetknęły się z tym problemem, a nie tylko przedstawiciele ochrony zdrowia. Podstawowym zadaniem musi być stale prowadzona edukacja społeczeństwa w zakresie identyfikacji czynników ryzyka samobójstwa oraz podstawowych zasad postępowania z osobą wykazującą tendencje samobójcze.
Samobójstwo jest złożonym zjawiskiem, które od stuleci budzi zainteresowanie psychiatrów, psychologów, filozofów i teologów. Występuje powszechne przekonanie, że samobójstwami jako poważnym problemem zdrowia publicznego należy się nieustannie zajmować, chociaż zapobieganie im nie należy do łatwych zadań. Jednak wiele osób zadaje sobie pytanie, czy wobec złożoności form i motywów zachowań samobójczych istnieje w ogóle możliwość stosowania skutecznej profilaktyki.[1-3]
Wiele współczesnych badań wskazuje, że zapobieganie samobójstwom jest wprawdzie możliwe, jednak wymaga prowadzenia skoordynowanych działań, począwszy od zapewnienia jak najlepszych warunków wychowania dzieci i młodzieży, poprzez szeroko dostępne i w miarę skuteczne leczenie zaburzeń psychicznych, a skończywszy na szybkim identyfikowaniu oraz kontrolowaniu występujących czynników ryzyka samobójczego w środowisku społecznym. Pozytywne efekty programów zapobiegających samobójstwom zależą jednak od ich szerokiej popularyzacji w społeczeństwie na poziomie zbliżonym do prezentacji w przypadku wypadków drogowych.
Jeżeli chodzi o skalę zjawiska samobójstw w Polsce, to w latach 2013-2014 w wyniku zamachów samobójczych każdego roku umierało ponad 6 tys. osób. Jest to prawie dwa razy więcej, niż w tym samym okresie wynosiła liczba ofiar śmiertelnych w następstwie wypadków drogowych.[4,5]
Stanowisko państwa i społeczeństwa
Od wielu lat suicydolodzy postulują, żeby społeczeństwo nie zajmowało obojętnego stanowiska wobec zwiększającego się liczebnie zjawiska, jakim jest bezpowrotna strata wielu wartościowych i będących w sile wieku jednostek w następstwie zamachu samobójczego. Dlatego należy dążyć do doskonalenia systemu społecznego w kierunku zapewnienia każdemu sprzyjających warunków funkcjonowania oraz umożliwienia zaspokajania codziennych potrzeb życiowych, jak również do zwiększenia zainteresowania przyczynami drastycznych działań osób wykazujących zachowania samobójcze.
Tych celów nie będzie można osiągnąć bez zwiększenia wsparcia i nakładów finansowych ze strony państwa. Jak dotychczas władze państwowe wszystkich szczebli uciekają od tematu samobójstwa jako wstydliwego problemu społecznego. Pewne nadzieje wiązan...
