• radzenie sobie z przeszkodami,
  • uważność oddechu,
  • bycie obecnym,
  • przyzwalanie/zostawianie własnemu biegowi,
  • myśli nie są faktami,
  • jak zadbać o siebie najlepiej,
  • wykorzystanie nabytych umiejętności do radzenia sobie z przyszłymi nastrojami.

Podsumowanie

Mimo całej gamy dostępnych metod terapeutycznych w leczeniu zaburzeń lękowych nie zawsze udaje się osiągnąć pełną skuteczność terapeutyczną. Poszczególne zaburzenia z grupy lękowych wykazują różną odpowiedź na leczenie. Badania pokazują, że najskuteczniejsze jest prowadzenie zintegrowanego modelu leczenia uwzględniającego zarówno terapię CBT, jak i różne inne formy oddziaływań. Farmakoterapia w zaburzeniach lękowych powinna być rozpatrywana jedynie w sytuacji braku zgody pacjenta na terapię, przy braku motywacji lub niemożliwości uczęszczania na nią. W ramach farmakoterapii zaburzeń lękowych jako leczenie pierwszego rzutu stosuje się zazwyczaj leki z grupy SSRI i SNRI. Mają one udokumentowaną skuteczność, potwierdzoną rejestracją we wskazaniach zaburzeń lękowych. Lekiem coraz częściej stosowanym w zaburzeniach lękowych uogólnionych jest pregabalina, która dzięki działaniu anksjolitycznemu daje szybkie zmniejszenie somatycznych objawów lęku.

ABSTRACT

Various therapeutic approaches are used in the treatment of anxiety disorders.

Research has confirmed that pharmacotherapy and cognitive-behavioral psychotherapy (CBT) are effective as elements of a first-line treatment plan. We present a guide on how to treat a patient suffering from anxiety disorder.

KEYWORDS: anxiety disorders, pharmacotherapy, CBT psychotherapy, mindfulness.

Zdjęcie: Włodzimierz Wasyluk

Piśmiennictwo

1. Zwyrtek E, Rymaszewska J. Zaburzenia depresyjne a zaburzenia lękowe u osób w podeszłym wieku, różnicowanie, diagnostyka i leczenie. Geriatria, 2015;9:39-49

2. Cipriani A, Furukawa TA, Salanti G, Geddes JR, Higgins JP, Churchill R et al. Comparative efficacy and acceptability of 12 new-generation antidepressants: a multiple-treatments meta-analysis. Lancet. 2009;373(9665):746-58

3. Katzman MA, Jacobs L. Venlafaxine in the treatment of panic disorder. Neuropsychiatr Dis Treat. 2007;3(1):59-67

4. Stein DJ, Baldwin DS, Baldinetti F et al. Efficacy of pregabalin in depressive symptoms associated with generalized anxiety disorder: a pooled analysis of 6 studies. Eur Neuropsychopharmacol 2008;18:422-30

5. Montgomery SA, Tobias K, Zornberg GL et al. Efficacy and safety of pregabalin in the treatment of generalized anxiety disorder: a 6-week, multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled comparison of pregabalin and venlafaxine. J Clin Psychiatry 2006;67:771-82

6. Bandelow B, Sher L, Bunevicius R et al. WFSBP Task Force on Mental Disorders in Primary Care; WFSBP Task Force on Anxiety Disorders, OCD and PTSD: Guidelines for the pharmacological treatment of anxiety disorders, obsessive-compulsive disorder and posttraumatic stress disorder in primary care. Int J Psychiatry Clin Pract 2012;16:77-84

7. Villabø MA, Narayanan M, Compton SN, Kendall PC, Neumer SP. Cognitive-behavioral therapy for youth anxiety: An effectiveness evaluation in community practice. J Consult Clin Psychol. 2018 Sep;86(9):751-64. doi: 10.1037/ccp0000326

8. Daitch C. Cognitive Behavioral Therapy, Mindfulness, and Hypnosis as Treatment Methods for Generalized Anxiety Disorder. Am J Clin Hypn. 2018 Jul;61(1):57-69. doi: 10.1080/00029157.2018.1458594

9. Burke J, Richards D, Timulak L. Helpful and Hindering Events in Internet-Delivered Cognitive Behavioural Treatment for Generalized Anxiety. Behav Cogn Psychother. 2018 Aug 28:1-14. doi: 10.1017/S1352465818000504

10. Carpenter JK1, Andrews LA1, Witcraft SM2,3, Powers MB2,4, Smits JAJ2, Hofmann SG1. Cognitive behavioral therapy for anxiety and related disorders: A meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. Depress Anxiety. 2018 Jun;35(6):502-514. doi: 10.1002/da.22728. Epub 2018 Feb 16

11. Kabat-Zinn J. Gdziekolwiek jesteś, bądź. Warszawa. 2007. IPSI Press

12. Dobkin PL. Mindfulness-based stress reduction: What processes are at work? Complementary Therapies in Clinical Practice 2008;No.14

13. Brown KW, Weinstein N, Creswell JD. Trait mindfulness modulates neuroendocrine and affective responses to social evaluative threat. Psychoneuroendocrinology 2012;No. 37

14. Kral TRA, Schuyler BS, Mumford JA, Rosenkranz MA, Lutz A, Davidson RJ. Impact of short- and long-term mindfulness meditation training on amygdala reactivity to emotional stimuli. Neuroimage. 2018 Jul 7;181:301-313. doi: 10.1016/j.neuroimage.2018.07.013

15. Chiesa A, Serretti A. A systematic review of neurobiological and clinical features of mindfulness meditations. Psychol Med. 2010 Aug;40(8):1239-52. doi: 10.1017/S0033291709991747. Epub 2009 Nov 27

16. Alkoby A, Pliskin R, Halperin E, Levit-Binnun N. An eight-week mindfulness-based stress reduction (MBSR) workshop increases regulatory choice flexibility. Emotion. 2018 Jun 28. doi: 10.1037/emo0000461

17. Merluzzi A. Breaking Bad Habits. APS Observer. 2014;27:1.

Do góry