AUDIOBOOK - Geriatria cz. 2




Rozdział: Eros i otępienie – trudny związek



Tabela 1. Podział niestosownych zachowań seksualnych
(kliknij aby powiększyć)




Tabela 2. Przyczyny niestosownych zachowań seksualnych

(kliknij aby powiększyć)




Tabela 3. Leki stosowane w kontroli niestosownych zachowań seksualnych7

(kliknij aby powiększyć)




Rozdział: Jak zapobiegać utracie masy mięśniowej z wiekiem?



Rycina 1. Ocena ogólnej sprawności fizycznej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 2. Uczestnictwo w zajęciach sportowych lub rekreacji ruchowej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 3. Częstotliwość uczestnictwa w zajęciach sportowych i rekreacji ruchowej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 4. Poziom systematyczności uczestnictwa w zajęciach sportowych i rekreacji ruchowej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 5. Rodzaj najczęściej uprawianej aktywności fizycznej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 6. Motywacja do uprawiania aktywności fizycznej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 7. Przyczyny nieuczestniczenia w zajęciach sportowych i rekreacji ruchowej w 2012 roku w Polsce. Źródło: GUS

(kliknij aby powiększyć)




Tabela 1. Wysiłkowe częstości skurczów serca dla osób w średnim i starszym wieku. Zalecenia American Heart Association

(kliknij aby powiększyć)




Rozdział: Badania czynnościowe płuc w starszym wieku: zasady interpretacji i ograniczenia



Rycina 1. Pomiar pojemności życiowej TV – objętość oddechowa, ERV – zapasowa objętość wydechowa, IRV – zapasowa objętość wdechowa, IC – pojemność wdechowa, IVC – wdechowa pojemność życiowa, EVC – wydechowa pojemność życiowa, FRC – czynnościowa pojemność zalegająca, RV – objętość zalegająca, TLC – całkowita pojemność płuc, VC – pojemność życiowa

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 2. Krzywa przepływ-objętość i objętość-czas FEV1– natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa, FVC – natężona pojemność życiowa, FEV1 %(F)VC – stosunek FEV1 do pojemności życiowej płuc (lub natężonej pojemności życiowej), wyrażony w procentach (pojemności życiowej), PEF – szczytowy przepływ wydechowy, PIF – szczytowy przepływ wdechowy, MEFx%FVC – natężony przepływ wydechowy, gdy x% FVC pozostało do wydmuchnięcia (75, 50, 25%)

(kliknij aby powiększyć)




Tabela 1. Sposób prezentacji wyniku badania

(kliknij aby powiększyć)




Tabela 2. Klasyfikacja ciężkości obturacji

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 3. Klasyfikacja ciężkości POChP zgodnie z aktualnymi zaleceniami GOLD

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 4. Wynik badania spirometrycznego 91-letniej pacjentki leczonej od ok. 8 lat z powodu POChP. Kobieta od 2 lat zapada na częste infekcje dróg oddechowych (3-4 razy w roku) z gorączką, dusznością i kaszlem. Pacjentka stosuje wówczas antybiotyki. Leki wziewne przyjmuje od 8 lat. Osiem lat temu wykonano jej spirometrię, na podstawie której ustalono rozpoznanie i rozpoczęto terapię lekami rozszerzającymi oskrzela: krótkodziałającym antagonistą receptorów muskarynowych i długodziałającym agonistą receptorów β. W okresie poza infekcjami chora nie odczuwa duszności, nie ma kaszlu ani świstów. Kobieta nigdy nie paliła papierosów, ale przez wiele lat była biernym palaczem. Od kilku lat cierpi na refluks żołądkowo-przełykowy (z tego powodu przyjmuje inhibitory pompy protonowej), kamicę nerkową i nadciśnienie tętnicze. Wynik prezentowanego badania spirometrycznego wskazuje na prawidłowe rezerwy wentylacyjne płuc, co nie daje podstaw do rozpoznania POChP i leczenia.

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 5. Wynik badania spirometrycznego 88-letniego pacjenta, który nie pali papierosów od 40 lat, ale wcześniej przez 28 lat palił 10 sztuk dziennie. Mężczyzna został skierowany do poradni pulmonologicznej z rozpoznaniem POChP (ryc. 5). Badanie spirometryczne wykonano prawidłowo, spełnia ono wszystkie kryteria jakościowe. Wynik nie potwierdza rozpoznania POChP. FEV1%VCznajduje się powyżej dolnej granicy normy.

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 6. Wynik badania spirometrycznego 84-letniej pacjentki z deformacją klatki piersiowej w przebiegu kifoskoliozy, nigdy niepalącej papierosów, bez objawów infekcji, skierowanej do poradni pulmonologicznej z powodu zmniejszonej tolerancji wysiłku z podejrzeniem POChP. Badanie spirometryczne spełnia kryteria akceptowalności i powtarzalności pomiarów, wskazuje na zaburzenie rezerw wentylacyjnych płuc typu restrykcyjnego, wskazany jest pomiar TLC. Zwraca uwagę czas forsownego wydechu FET 11,15 s, którego osiągnięcie nie zawsze jest możliwe dla osób z ciężką restrykcją. Jak pokazuje wynik, osoba w starszym wieku może poprawnie wykonać badanie.

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 7. Badanie spirometryczne chorego (81 l.), byłego palacza papierosów (ekspozycja na dym tytoniowy 34 paczkolata). Rozpoznano włóknienie płuc, w okresie niewydolności oddychania leczone przewlekle tlenem w domu. Badanie spirometryczne wykonane po raz kolejny w ramach wizyty kontrolnej wskazuje na obniżenie pojemności życiowej przy prawidłowym FEV1%FVC. Wykonane w trakcie diagnostyki badania pletyzmograficzne wykazały zmniejszenie TLC, co pozwala na stwierdzenie zaburzeń rezerw wentylacyjnych typu restrykcyjnego.Badanie spełnia wszystkie kryteria poprawnego wykonania: 1) kształt krzywej, 2) kryteria początku badania, tj. wstecznie ekstrapolowana objętość = 80 ml (<150 ml) i 4,22% FVC (<5% FVC), czas do osiągnięcia PEF (tPEF) = 60 ms (<120 ms), 3) kryteria zakończenia badania, tj. FET = 8,34 s (>6 s) i uzyskanie plateau. U osób z ciężkiego stopnia restrykcją osiągnięcie czasu forsownego wydechu >6 s bywa trudne. Wynik badania świadczy o tym, że osoba w starszym wieku, nawet z restrykcją, może wykonać badanie spirometryczne, spełniając wszystkie kryteria poprawności i powtarzalności.

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 8. Wynik kontrolnego badania spirometrycznego 86-letniego pacjenta z POChP, byłego palacza papierosów (ekspozycja na dym tytoniowy 34 paczkolata) wykonanego po podaniu leku rozszerzającego oskrzela wskazuje na obturację umiarkowanego stopnia. Uzyskany długi czas forsownego wydechu (FET = 18,30 s) jest częsty u osób z obturacją oskrzeli.

(kliknij aby powiększyć)




Rycina 9. Wynik badania spirometrycznego z próbą rozkurczową salbutamolem, wykonanego u 88-letniego pacjenta z POChP, byłego palacza papierosów (19 paczkolat, niepalącego od 50 lat), wskazuje na obturację łagodnego stopnia. Dodatnia próba rozkurczowa, ale bez odwracalności obturacji. W obu próbach uzyskano długi czas forsownego wydechu znacznie przekraczający 6 s (FET = 18,51 s i 18,93 s), co jest częste u osób z obturacją oskrzeli.

(kliknij aby powiększyć)




Rozdział: Zawroty głowy u osób  w podeszłym wieku – czy wystarczy neurolog?



Tabela 1. Podział zawrotów

(kliknij aby powiększyć)




Rysunek 1. Skrócony algorytm postępowania z pacjentem cierpiącym na zawroty

(kliknij aby powiększyć)




Rozdział: Jak dobrze przekazać złe wieści? Przekazywanie diagnozy otępienia pacjentowi i jego opiekunom



Tabela 1. Strategie komunikowania się stosowane przez lekarzy przekazujących diagnozę otępienia – cytaty i objaśnienia z pracy Karnieli-Miller i wsp.15

(kliknij aby powiększyć)




Tabela 1. Strategie komunikowania się stosowane przez lekarzy przekazujących diagnozę otępienia – cytaty i objaśnienia z pracy Karnieli-Miller i wsp.15 cd.

(kliknij aby powiększyć)