Pacjent zgłasza objawy
Błyski w oku – co dalej?
Lek. Barbara Pieklarz
Dr n. med. Diana Anna Dmuchowska
Prof. dr hab. med. Zofia Mariak
Błyski w polu widzenia to wrażenia wzrokowe, które powstają w wyniku pobudzenia siatkówki, nerwu wzrokowego lub ośrodkowego układu nerwowego bez udziału zewnętrznych bodźców świetlnych.[1] Są one zwykle najwyraźniej widoczne w przyciemnionym oświetleniu. Najczęściej spotykane błyski w oku to fotopsje, powstające w wyniku mechanicznego pociągania siatkówki przez ciało szkliste. Innym rodzajem błysków są fosfeny, wywołane poprzez mechaniczny ucisk na gałkę oczną lub przez szybkie ruchy gałki ocznej. Fosfeny mogą także pojawiać się podczas silnego kichania.[2] Pacjent skarżący się na błyski w oku zawsze wymaga starannego badania dna oka przez okulistę.
Najczęstsze trzy przyczyny występowania jednostronnych błysków w oku to:
1. Tylne odłączenie ciała szklistego.
Częstość jego występowania wzrasta wraz z wiekiem, a w okolicy ósmej dekady życia szacuje się ją na 60 proc. Odłączenie ciała szklistego wynika z naturalnego starzenia się struktury ciała szklistego – jego obkurczenia i rozpływu.[3] Pociąganie siatkówki może powodować jej stymulację, odbieraną właśnie w formie „błyskawic”, zwłaszcza przy poruszaniu okiem lub głową, ze stałą lokalizacją (w 86 proc. od skroni).[4]
Może mieć formę przewlekłą lub ostrą. Postać przewlekła rozwija się stopniowo, prowadząc do całkowitego odłączenia ciała szklistego w ciągu kilku tygodni lub miesięcy. W 40 proc. przebieg ma charakter ostry, objawowy, rozwija się nagle i w krótkim czasie prowadzi do całkowitego odłączenia ciała szklistego. Stan taki wiąże się z ustąpieniem objawów w postaci błysków. Niestety, w 15 proc. przypadków skutkuje powstaniem przedarć siatkówki. Kolejne 2-5 proc. pacjentów, aktualnie nieprezentujących zmian na dnie oka, obarczonych jest ryzykiem powstania przedarć siatkówki w ciągu najbliższych kilku tygodni.[5]
