Dermatologia
Świąd w fazie zaostrzenia – postępowanie
lek. Michał Rogacki
dr hab. n. med. Dorota Jenerowicz
- Najczęstsze przyczyny świądu – z jakimi problemami może się spotkać lekarz POZ lub SOR
- Diagnostyka – niezbędne elementy wywiadu i badania fizykalnego, które pomogą ustalić etiologię świądu
- Zalecenia dotyczące postępowania z pacjentem ze świądem
Opis przypadku
Pacjent, lat 35, zgłosił się na izbę przyjęć szpitala z powodu uporczywego, trwającego od kilku dni świądu skóry kończyn górnych oraz tułowia o coraz większej intensywności. Świąd nasilał się w porze nocnej. Mężczyzna zgłosił, że kilka dni temu wrócił z zagranicznych wakacji, gdzie mieszkał w tanich hostelach. Mieszka sam, nie wiadomo, czy inni uczestnicy wycieczki prezentują podobne objawy.
W wywiadzie przewlekłe zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby typu C zdiagnozowane 5 lat temu. Pacjent pozostaje pod opieką poradni chorób zakaźnych.
W badaniu przedmiotowym stan ogólny dobry. Chory przytomny, logiczny kontakt słowny zachowany. Na skórze kończyn górnych i tułowia przeczosy i zmiany o charakterze wyprysku. Wartość ciśnienia tętniczego: 130/80 mmHg. Czynność serca miarowa, ok. 80 uderzeń/min. Częstość oddechów: około 16/min. Nad polami płucnymi osłuchowo szmer oddechowy pęcherzykowy prawidłowy. Brzuch wysklepiony powyżej klatki piersiowej, miękki, niebolesny. Objawy otrzewnowe nieobecne. Objaw Goldflama obustronnie ujemny. Perystaltyka żywa. Bez obrzęków obwodowych.
W wykonanym badaniu ultrasonograficznym (USG) jamy brzusznej obraz wątroby i pęcherzyka żółciowego prawidłowy, bez odchyleń od normy. W badaniach laboratoryjnych: hemoglobina (Hgb) – 14,8 g/dl, hematokryt (Ht) – 44 proc., białe krwinki (WBC – white blood cells) – 10 tys., płytki krwi (PLT) – 157 tys., kreatynina – 0,8 mg/dl, Na – 138 mmol/l, K – 4,1 mmol/l, białko C-reaktywne (CRP – C protein reactive) – 2,0 mg/l, bilirubina całkowita 0,8 mg/dl, aminotransferaza alaninowa (AlAT) – 33 IU/l, aminotransferaza asparaginowa (AspAT) – 38 IU/l. Ponadto badanie ogólne moczu w normie, bilirubina nieobecna, urobilinogen <1 mg/dl.
Wyniki badań obrazowych i laboratoryjnych pozostają prawidłowe. Stwierdzono charakterystyczne nory świerzbowców w miejscach typowych, czyli na bocznych powierzchniach palców rąk. Świąd nasila się również w porze wieczornej i nocnej, co jest typowe dla świerzbu. Zalecono jednorazowe leczenie miejscowe permetryną oraz odpowiednią dezynfekcję pościeli i ubrań. Po leczeniu zalecono pacjentowi stosowanie emolientów rano i wieczorem przez tydzień w celu nawilżenia skóry. W razie nieustąpienia objawów zalecono kontrolę w poradni lekarza rodzinnego.
