Medycyna fizykalna

Przewlekły stan zapalny jamy ustnej – stomatodynia

Prof. dr hab. med. Krystyna Opalko

Instytut Ochrony Zdrowia Wydział Fizjoterapii PWSZ w Pile

Adres do korespondencji: Prof. Krystyna Opalko, Instytut Ochrony Zdrowia Wydział Fizjoterapii PWSZ im. S. Staszica, ul. Podchorążych 10, 64-920 Piła, e-mail: agakrystyna@wp.pl

Jama ustna to niezmiernie ważne środowisko dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jej diagnostyka powinna być uwzględniana przez prawie wszystkie specjalności medyczne. Dlatego pacjenta z chorobą przewlekłą należy zawsze dokładnie zbadać, a konsultacja ta powinna być uwzględniona w procedurach NFZ. Trudno jest rozmawiać z pacjentem o jego dolegliwościach ze strony jamy ustnej, kiedy po badaniu przedmiotowym okazuje się, że nie mają one żadnej lokalizacji. Do takich schorzeń należy stomatodynia, nazwana również zespołem pieczenia jamy ustnej (ang. burning mouth syndrome, BMS).

Objawy BMS

Objawy tego schorzenia zostały dość dobrze opisane w wielu publikacjach naukowych, podręcznikach, są też dyskutowane na konferencjach. Obecnie dość szeroko omawiają je sami pacjenci szukający pomocy w środowisku internetowym. Tu można się zorientować, że chorzy cierpią i nie uzyskują poprawy po zastosowanym leczeniu. Objawy te są bardzo różne, wśród wielu wymieniane są najczęściej takie jak:

  • piekący ból, pojawiający się o różnej porze bez wyraźnej przyczyny, który trwa kilka, kilkanaście godzin, a nawet kilkanaście lat od momentu pierwszych objawów, lokalizowany w różnych miejscach jamy ustnej, często na podniebieniu,
  • dziwny smak w ustach i pieczenie określane nawet jako palenie,
  • uczucie suchości w jamie ustnej pomimo obecności śliny, połączone z drętwieniem różnych okolic jamy ustnej,
  • problemy smakowe, wzmożone odczuwanie smaku gorzkiego lub metalicznego,
  • zaburzenie odczuć smakowych trudne do określenia,
  • szczypanie i pieczenie języka, głównie jego koniuszka – glossopyrosis,
  • pacjent zgłasza często dodatkowo bóle głowy, pleców, szybkie zmęczenie w ciągu dnia, brak koncentracji na wykonywanej czynności, rozkojarzenie, a także oczekiwanie na pojawienie się kolejnych objawów,
  • zaburzenia układu nerwowego z bólami i zawrotami głowy, podwyższona temperatura ciała,
  • dodatkowym objawem często bywa wysuszenie, pękanie i pieczenie warg,
  • subiektywne objawy zapalenia dziąseł,
  • pieczenie wyrostków zębodołowych,
  • szczypanie w gardle, na policzkach lub na dnie jamy ustnej,
  • uczucie głodu połączone z przymusem jedzenia, często łagodzące objawy pieczenia w jamie ustnej.


Niejednokrotnie u tych pacjentów rozpoznawany jest zespół jelita drażliwego oraz wiele schorzeń neuropsychosomatycznych.

Objawy, o których mówią pacjenci, występują w kilku miejscach jednocześnie i zazwyczaj symetrycznie. Mogą nawracać po kilku latach od ich uciszenia. Objaw, który przez pacjenta jest nazywany bólem, może mieć charakter ciągły lub przerywany, samois...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Objawy BMS

Objawy tego schorzenia zostały dość dobrze opisane w wielu publikacjach naukowych, podręcznikach, są też dyskutowane na konferencjach. Obecnie dość szeroko omawiają [...]

Diagnostyka podmiotowa

Zgłaszające się do stomatologa pacjentki (to głównie kobiety cierpią na to schorzenie) przedstawiają przede wszystkim objawy ze strony jamy ustnej. Aby [...]

Diagnostyka przedmiotowa

Po dokładnej ocenie stanu jamy ustnej i błon śluzowych oraz wykluczeniu infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej, badanie przedmiotowe powinno się rozpocząć [...]

Diagnostyka laboratoryjna

Diagnostyka laboratoryjna musi obejmować wszystkie parametry układu krwionośnego. Od strony mitochondrialnej w pierwszej kolejności należy uwzględnić poziom stresu nitrozacyjnego. Tlenek azotu [...]

Podsumowanie

Zespół pieczenia jamy ustnej (BMS), inaczej stomatodynia, jest dziś traktowany jako schorzenie neuropsychologiczne. Rozpoczynając diagnostykę, należy ustalić, czy mamy do czynienia [...]

Do góry