Stomatologia zachowawcza
Aktualne koncepcje adhezji do szkliwa i zębiny
Lek dent. Aleksandra Szydłowska1
Dr n. med. Teresa Szupiany-Janeczek2
Udoskonalenie systemów łączących i technik ich stosowania było spowodowane potrzebą uproszczenia procedur klinicznych i osiągnięciem odległego sukcesu leczniczego. Dlatego nowe systemy łączące cechują się dużą wszechstronnością. Należy być jednak świadomym ograniczeń obecnych na rynku preparatów, a także ściśle przestrzegać protokołów ich stosowania. Niezależnie od skuteczności współczesnych systemów łączących istnieje wiele wątpliwości dotyczących starzenia się i jakości połączenia adhezyjnego w przebiegu miesięcy i lat po zastosowaniu. Opierając się na dostępnej literaturze, można stwierdzić, że zastosowanie nowoczesnych systemów adhezyjnych jest bardzo obiecujące, jednak problem degradacji warstwy hybrydowej nie został całkowicie wyeliminowany. Artykuł podsumowuje obecną wiedzę na temat adhezji do szkliwa i zębiny oraz opisuje metody poprawy stabilności wiązania adhezyjnego.
Adhezyjne wypełnienia kompozytowe umożliwiają minimalne opracowanie ubytku, ograniczone jedynie do nieodwracalnie zniszczonych tkanek, oraz odbudowę funkcjonalną i prawie niewidoczną. Oprócz estetyki istotne z klinicznego punktu widzenia jest długotrwałe zachowanie szczelności wypełnienia. Pomimo dużego postępu w dziedzinie systemów wiążących w ostatnich latach wiązanie z tkankami zęba, zwłaszcza z zębiną, jest najsłabszym punktem estetycznych wypełnień kompozytowych. Aktualne badania naukowe wykazały, że wysoka siła wiązania do zębiny natychmiast po założeniu systemu wiążącego nie zawsze koreluje z długotrwałą stabilnością tego połączenia w jamie ustnej,[1] zatem wydaje się, że największym wyzwaniem współczesnej stomatologii adhezyjnej jest zapobieganie procesom degradacji połączenia wypełnienia z tkankami zęba. Na adhezję i jej zmiany w czasie wpływa wiele czynników zależnych od operatora: rodzaj i technika zakładania systemu wiążącego, materiał użyty do odbudowy, wcześniejsze przygotowanie tkanek zęba otaczających ubytek, umiejętności operatora, zachowanie suchości pola zabiegowego. Do czynników od niego niezależnych zalicza się m.in. warunki okluzyjne, zmiany temperatury w jamie ustnej, próchnicę wtórną, zachowania i nawyki pacjenta.[2]
Rodzaje systemów łączących
Adhezję wypełnienia kompozytowego do tkanek zęba można zasadniczo osiągnąć, stosując systemy łączące z osobnym wytrawiaczem (etch-and-rinse), samotrawiące (self-etch) lub stosując technikę hybrydową (selective etching), gdzie trawione kwasem ortofosforowym jest jedynie szkliwo, a do całego ubytku aplikuje się system łączący samotrawiący.
