Poznaj paragrafy
Prawo pacjenta do informacji oraz wyrażenia zgody
Paweł Strzelec
Wśród wielu obowiązków, jakie polski ustawodawca nakłada na lekarza dentystę, szczególną wagę ma sfera związana z respektowaniem praw pacjenta. W szerokim katalogu praw pacjenta doniosłą rolę pełni prawo do informacji oraz wyrażenia zgody. Podobnie jak w przypadku pozostałych praw, informacja oraz zgoda podnoszą po stronie pacjenta komfort świadczeń zdrowotnych, ale co znacznie istotniejsze – są, co do zasady, prawnym warunkiem legalności interwencji medycznej. Naruszenie obowiązków związanych z ich przestrzeganiem może rodzić dla lekarza dentysty daleko idące konsekwencje prawne.
Prawo pacjenta do informacji
Obowiązek przekazania pacjentowi informacji poprzedzających udzielenie świadczenia zdrowotnego wynika z kilku aktów prawnych. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta: „Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w zakresie udzielanych przez tę osobę świadczeń zdrowotnych oraz zgodnie z posiadanymi przez nią uprawnieniami”. Zgodnie z art. 31 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu”. Obowiązek respektowania prawa pacjenta do informacji statuują również przepisy Kodeksu Etyki Lekarskiej. W myśl art. 13 KEL: „Obowiązkiem lekarza jest respektowanie prawa pacjenta do świadomego udziału w podejmowaniu podstawowych decyzji lekarskich dotyczących jego zdrowia. Informacja udzielona pacjentowi powinna być sformułowana w sposób dla niego zrozumiały. Pacjent ma prawo zapoznać się ze stopniem ewentualnego ryzyka zabiegów diagnostycznych i leczniczych i spodziewanymi korzyściami związanymi z wykonywaniem tych zabiegów, a także z możliwościami zastosowania innego postępowania medycznego”.
Zakres podmiotowy
W pierwszym rzędzie warto krótko omówić zakres podmiotowy prawa do informacji. Zasadniczo dopełnienie obowiązku informacyjnego spoczywa na lekarzu udzielającym świadczenia zdrowotnego. Adresatem informacji jest przede wszystkim sam pacjent, zaś w ...
